Declaus Theatertekstkritiek

Declaus Theatertekstkritiek Een ongemakkelijke empathie

Aan bewustzijn van de maatschappij en zijn pijnpunten heeft het in het Nederlandse jeugdtheater nooit ontbroken. Thema’s als racisme en discriminatie vormen daarop geen uitzondering. Vorig seizoen werden ze bij de Toneelmakerij al aangesneden in De knettergekke wereld achter het raam van Ad de Bont. Dit seizoen zien we ze terug in De Witte Kamer van Tjeerd Posthuma, bij Theater Sonnevanck. Bij de Toneelmakerij levert Jibbe Willems met Age of Rage een bijdrage aan de reeks. (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Stemmen die in het hoofd van de lezer kruipen

‘Wat me niet breekt’ is de nieuwe toneeltekst van schrijver Joachim Robbrecht, die hij schreef voor regisseur Timothy de Gilde van toneelgroep DOX. De Gilde en Robbrecht hebben al een reeks voorstellingen voor en over de belevingswereld van jongeren op hun naam staan en lichten steeds andere thema’s uit. (meer…)

Boekbespreking Declaus Theatertekstkritiek Ontheemde personages in banale situaties

Annelies Verbeke (Dendermonde, 1976) heeft een voorliefde voor ontheemde personages in banaal-alledaagse situaties. Haar gelauwerde roman Dertig dagen (2015) is daar wellicht het ultieme voorbeeld van: een dromerige, dolende huisschilder – met Senegalese wortels – neemt dagelijks interieurs in de Vlaamse Westhoek onder handen, en ontfermt zich daarbij over de vaak excentrieke bewoners ervan.  (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Magische afrekening met theaterelite

‘Alles moet veranderen opdat alles zou blijven zoals het is’ – het is niet alleen het motto van Visconti’s beroemde film Il Gattopardo (naar de gelijknamige roman van Giuseppe Tomaso di Lampedusa), het zou ook het credo kunnen zijn van De lokvogel, een nieuwe toneeltekst van de Vlaamse filosoof en theatermaker Pieter De Buysser. (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Afscheid van een vermoedelijk verloren continent

Dat Tom Lanoye naast romanschrijver en dichter ook geen onverdienstelijk toneelschrijver is moge bekend zijn. Afgelopen zomer nog ging zijn Who’s Afraid of Virginia Woolf-herwerking Wie is bang in première, en eerder in het jaar schreef hij voor Theater na de Dam ook al Verloren Vader. Van iets eerder, maar desondanks recent, zijn stukken als Hamlet versus Hamlet, Koningin Lear en De Russen! Uit een verder verleden schieten ook titels als Ten Oorlog, Mamma Medea en De Jossen te binnen. Ergens tussen die recente en minder recente stukken in ligt ook nog Fort Europa, een tekst uit 2005.  (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Onttakeling van het bedrijf dat theater heet

Who is afraid of Virginia Woolf? (1962) van Edward Albee behoort met stukken als Waiting for Godot (1953) van Samuel Beckett en The caretaker (1960) van Harold Pinter tot wat het moderne repertoire of de moderne klassiekers genoemd wordt. Het zijn ijzersterke stukken die bij hun eerste enscenering ieder op hun eigen manier voor een schok zorgden en de grenzen van het drama verlegden. (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Filosofische onemanshow

Een nieuwe hang naar grote denkers lijkt zich over het Nederlandse theaterlandschap te verspreiden. Waar ITA Freud van Jean-Paul Sartre speelt, over het leven van de welbekende neuroloog en grondlegger van de psychoanalyse, daar duiken Vincent van der Valk en Casper Vandeputte, op hun beurt, in het gedachtengoed van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche. Het resultaat is de toneeltekst en voorstelling Immens. (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Welk geloof is geen wonderlijk verhaal? 

De Mormonen, wie kent ze niet? Mogelijk ken je ze van de ophef rondom hun uitgebreide genealogiedatabank en het ongevraagd ‘postuum dopen’ van belangrijke figuren zoals Anne Frank en leden van het Koningshuis. Of je weet dat één van de grootste hits op Broadway ooit nu naar Nederland komt en ‘The Book of Mormon’ heet. (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Het ritme van de op drift geraakte massa

Het eerste wat opvalt als je een blik op de toneeltekst Evacué van Jibbe Willems werpt, is de bladspiegel. Geen conventionele personageverdeling, geen afzonderlijke scènes en al helemaal geen regieaanwijzingen; maar losse flarden tekst die verspreid over het papier staan, in een doorlopende stemmenpartituur die slechts wordt begeleid door drie woorden: ‘PROLOOG’, ‘STILTE’ en ‘ALARM’. (meer…)

Declaus Theatertekstkritiek Een reality check: woordkeuze en circulaire waarheid

A Seat at the Table, geschreven door Saman Amini en Nima Mohaghegh in samenwerking met Ward Kerremans, Yannick Jozefzoon en Werner Kolf, zit bomvol met emotie. Zonder om de hete brij heen te draaien, worden er op basis van eigen ervaringen zware en belangrijke thema’s aangekaart. Bewust en onbewust racisme in Nederland worden van alle kanten belicht: in twaalf scènes en vier liedjes volgt de lezer de verschillende personages tijdens confrontaties met hokjesdenkers, grappenmakers en ondoordachte vooroordelen. (meer…)