Terwijl de laatste bezoekers de zaal van de Meervaart binnenlopen, komen door dezelfde deur duistere figuren binnen. De zeven dansers van ICK dragen zwarte maskers die hun gezichten volledig bedekken en witte capuchons met lange wijde mouwen, als de beschermende kleding van onderzoekers op een ramplocatie. De nog niet brandende lampen op hun voorhoofd, turen als een derde oog het publiek in.

Wanneer ze gaan zitten op naar het publiek gerichte stoelen, blijft de zaal net iets te lang verlicht. Onder dreigende, lage tonen klinkt het geluid van iemand die door een gasmasker lijkt te ademen. Het is een ongemakkelijk moment, onheilspellend. Wat staat er te gebeuren? Duisternis en een prachtige stem, als van een engel, brengen verlossing. Maar deze verlossing is van korte duur. De bezoeker wacht een intense ervaring: de voorstelling WE, the EYES is als een hoogmis vol zang, en rituelen. En beelden waarvan je liever weg zou kijken.

De stem van een engel, blijkt de stem van een priesteres te zijn: ‘Come, let us build ourselves a city, with a tower that reaches to the heavens, so that we may make a name for ourselves; otherwise we will be scattered over the face of the whole earth.’ Gekleed in een lange, zwarte mantel en staand onder een grote bol waarop telkens een ander oog verschijnt, declameert de priesteres keer op keer de verzen uit Genesis over de hoogmoed van de mens, die een toren tot in de hemel wilde bouwen. Het oog toont beelden van destructie: verdronken vluchtelingen, een voet die op een hoofd van een koe stampt, bombardementen, overstromingen, een mens die uit een wolkenkrabber naar beneden springt.

De nadrukkelijke symboliek waarmee de voorstelling doorspekt is, is even wennen. Onder de grote bol, staat een schaal waaruit rook opstijgt. In negen doorzichtige, met water gevulde doopvonten drijven zilveren bollen. Zelfs aan de tien geboden wordt gerefereerd: ‘Jij, heb lief. Jij, creëer’, gebiedt de priesteres mensen in het publiek die zij met een schijnwerper belicht.

Gedurende de avond, leidt zij dansers en publiek door verschillende fases, ‘zeven gemoedstoestanden’ is te lezen in een interview met Emio Greco en Pieter C. Scholten. Bij elke fase klinkt een gong. Het neigt naar clichés, naar rood op rood, naar moralisme zelfs, en roept een gevoel van ongemak en weerstand op. Toch komen de choreografen ermee weg. De expliciete keuzes zijn juist door niets te verbloemen overtuigend, met name omdat de sterke performers zich vol energie en convictie in dit (her)scheppingsverhaal storten.

Geflankeerd door twee muzikanten die met drums en percussie – soms aangevuld met muziek op band – een ritmische en bijzonder sfeervolle soundscape maken, ontworstelen de dansers zich gedurende de avond letterlijk en figuurlijk aan de kostuums die hun het zicht ontnemen. De krachtige bewegingen zijn eerst zwaar, gegrond en voorovergebogen, waarbij de armen opzij en omhoog strekken, de moeizame adem volgend.

Na elk deel van deze hoogmis bewegen de dansers lichter en strekken zij zich verder op. Zij reiken omhoog, happen naar adem, maar worden regelmatig door de zwaartekracht naar beneden getrokken. Daar bewegen zij als dieren, terwijl een reptielenoog boven hen zweeft. Ze springen tot ze erbij neer vallen en worden zelfs tot orgastische hoogte gebracht door ‘de priesteres’. Een rol die balanceert op de grens tussen kunst en kitsch, maar die door zangeres Pink Oculus overtuigend wordt neergezet. Ze preekt in haar vaak plechtige zang, maar wat een prachtige stem.

Meerdere keren lijken de dansers verlossing te hebben gevonden en voelt het einde van het stuk nabij, maar telkens weer begint een nieuwe fase. Het werkelijke einde van deze net iets te lange voorstelling is wat rommelig en laat het publiek enigszins verward en overweldigd achter. Niet alle symboliek was eenvoudig te duiden. Waarom werd er gerefereerd aan het album The Darkside of the Moon van Pink Floyd? Wie was die figuur met bedekt gezicht, hoody en Mickey Mouse-trui die af en toe het toneel op kwam? Waarom transformeerden de dansers tot publiek en kreeg de priesteres de status van een popster? Werd hier verwezen naar Earth Song van Michael Jackson, over de verwoesting van het regenwoud? ‘De nieuwe mens heeft zes zintuigen’, declameert Oculus tegen het eind. Om de betekenis van deze hoogmis volledig te kunnen bevatten, heb je ze alle zes nodig.

Foto: Zani Casadio