Op een verder onversierd toneel staat theatermaker Hanna Timmers tussen een keramieken pitbull, een ouderwets ogende kroonluchter, een klein kantoorkastje, een straatlantaarn en een schuin oplopend huis. Met haar solovoorstelling Daar buiten de ring kijkt Timmers terug op de vier jaar dat ze journalistiek-artistiek onderzoek heeft gedaan naar de Lodewijk van Deysselbuurt in Amsterdam Nieuw-West. Het resultaat is een aangename, persoonlijke vertelling waarin Timmers de buurt nog één keer voor ons tot leven brengt.

Vier jaar geleden begon Timmers aan haar onderzoek in de Lodewijk van Deysselwijk, nadat ze kort daarvoor in de buurt kwam wonen. Onder de vleugels van het project ‘De (on)vertelde stad’ kreeg Timmers de kans om bij Frascati Producties een reeks voorstellingen te maken over de buurt die buitenstaanders voornamelijk kenden als ‘probleemwijk’.

Dankzij haar samenwerking met woningbouwvereniging Rochdale, die alle gebouwen in de Van Deysselwijk in beheer heeft, bouwde Timmers een voormalig winkelpand om tot ‘Theater van Deyssel’. Achter de grote winkelruiten maakte ze contact met haar nieuwe buren. Uit de gesprekken die zij met hen voerde ontstonden tien verschillende edities van het theatrale radioprogramma Radio van Deyssel, dat Timmers samen met de buurtbewoners en vormgevers Luca van Slagmaat en Gerbrand Bos maakte. Of de aflevering nu ging over werk, afscheid of moeders, de inwoners van de Van Deysselwijk stonden centraal.

Met Daar buiten de ring blikt Timmers terug op deze vierjarige samenwerking. Op gemoedelijke wijze vertelt ze het publiek hoe ze over de jaren steeds meer geaccepteerd werd in de buurt en ook onderdeel van de gemeenschap werd. De buurt was aanvankelijk vrij sceptisch over de aankomst van een jonge, witte kunstenaar in een ‘probleemwijk’ die zei dat ze daar theater kwam maken, maar de bewoners omarmden haar net zo snel door haar oprechte interesse in wie zij waren en omdat ze hen actief bij het maakproces van de voorstellingen betrok.

Dit wordt geïllustreerd door de meer abstracte vormgeving van Gerband Bos die gedurende de avond langzaam transformeert in de straten en huiskamers van de Van Deysselbuurt. Het is een scherpe vondst waarmee Timmers het publiek deelgenoot maakt van de manier waarop zij over de jaren steeds meer onderdeel werd van de buurt.

In een grotendeels chronologische volgorde deelt Timmers verschillende verhalen en anekdotes die zij sinds de start van het project in 2017 opgedaan heeft. Ze vertelt over een buurtbewoner die aan iedereen Ferrero Rôcher-chocolaatjes uitdeelt, hoe buurtmoeder Ilhame zich over de jongeren ontfermt om hen uit de criminaliteit te houden en zelfs over de honden van Ilona en Jurriën die dagelijks vanaf de andere kant van de straat het theater binnenkijken.

Timmers contrasteert deze persoonlijke verhalen met getuigenissen over de meer zakelijke wijze waarop de hogere top van Rochdale naar de wijk kijkt. Uit de gesprekken die Timmers met hen over de jaren voerde blijkt op schrijnende wijze hoe ver de menselijke maat uit het blikveld van Rochdale verdwenen is. Zo wordt de handtekeningenactie van de dertienjarige Sultan om de door schimmel overspoelde huizen eindelijk op te knappen en te renoveren pas door Rochdale in ontvangst genomen, nadat het meisje op haar rode balletschoenen bij Radio van Deyssel heeft gedanst. Van alle buurtbewoners die hiervoor getekend hadden, werden ook alleen de ouders van Sultan geholpen.

Timmers brengt de anekdotes helder en vol liefde ten tonele, maar met weinig variatie, wat haar achtergrond als regisseur en theaterdocent verraadt. In voorgaande edities liet ze zich ondersteunen door acteurs die net wat meer sjeu konden geven. Nu komen sommige verhalen ondanks hun mooie en geestige inhoud niet fantastisch uit de verf. Overgangen zijn soms wat abrupt en het onderscheid tussen de verschillende buurtbewoners is niet altijd even makkelijk te maken. Gelukkig verhelpt de meer presenterende vorm waar Timmers Daar buiten de ring in gegoten heeft dit grotendeels en is het nergens dusdanig storend dat het van de inhoud afleidt.

Door dit vierjarige project met een solo af te ronden voegt Timmers een fijne, persoonlijke laag toe aan Daar buiten de ring. Het sluitstuk toont haar perspectief op de buurtbewoners, de beleidsmakers, de problemen waar de buurt mee kampt en hoe zij steeds meer een volwaardig deel van de gemeenschap werd. Daar buiten de ring nodigt ons uit om onze vooroordelen aan de kant te zetten, uit onze schulp te kruipen en een connectie te maken met de mensen die om ons heen leven. Achter het beeld van een problematische wijk kan een hoop schoonheid schuilgaan.

Foto: Bas de Brouwer