Iedereen heeft het recht om hier te wonen. Maar iedereen heeft ook het recht om hier te blijven. En dat laatste is precies wat er mis gaat in Amsterdam-Noord, zo stelt Massih Hutak. In zijn voorstelling Verdedig Noord schetst hij het proces van gentrificatie in zijn stadsdeel, waarbij oude bewoners verdreven worden, ondernemers ten onder gaan, basisscholen segregeren en de sociale cohesie steeds verder te zoeken is.

Massih Hutak begon zo’n twee jaar geleden een onderzoek naar gentrificatie, daartoe aangezet door wat hij in zijn eigen wijk zag veranderen. Die zoektocht leidde hem naar verschillende definities en opvattingen over gentrificatie, naar Brooklyn en Los Angeles, naar gesprekken met experts.

In Verdedig Noord verbindt hij die meer sociologische en economische bevindingen met zijn eigen observaties en ervaringen. Dat doet hij in een eenvoudige opstelling in de theaterzaal van Broedplaats De Rietwijker, gelegen diep in Noord. Dat wil zeggen, diep in Noord voor wie rekent vanaf het IJ.

Dat betoog is niet af, zo zegt hij zelf aan het begin van de voorstelling. Eigenlijk is hij nog niet klaar. Daarin wil hij eerlijk zijn. Net zoals hij eerlijk zegt dat hij niet een neutraal of objectief perspectief heeft. Nee, hij heeft inmiddels het stempel van ‘boze oud-Noorderling’ gekregen en die titel draagt hij met trots. Zijn zoektocht naar gentrificatie heeft hem namelijk oprecht steeds bozer en bozer gemaakt. Wat begon met research met de intentie om een theatervoorstelling te maken werd gaandeweg een aanklacht tegen een wereld waarin winst het wint van menselijkheid. Die oprechtheid is prettig. Hutak neemt je helemaal mee in zijn verhaal, waarin hij met evenveel gemak een definitie van gentrificatie corrigeert als een herinnering deelt over zijn vader bij de opening van de KFC in Noord in 2008.

Wie Verdedig Noord langs een strenge, strikte TheaterMeetlat zou leggen (wat een recensie toch eigenlijk doet), ziet dat Hutak door de prilheid van het materiaal de flow van de voorstelling nog niet helemaal in zijn vingers heeft. De overgangen zijn soms nog stroef, er zijn wat slordigheden en de spanningsboog blijft niet van begin tot eind gespannen. Daarnaast zou je je allerlei vragen kunnen stellen over het inderdaad wat eenzijdige perspectief van Hutak of het weinig theatrale karakter van de performance. Maar dan ga je voorbij aan alles wat Verdedig Noord wel is. Hutak verbindt een grotere thematiek met het verhaal van zijn thuis, verbindt Amsterdam-Noord met de rest van de wereld, verbindt theoretische bevindingen met activistische anekdotes. Het betoog van Hutak gaat daardoor niet alleen over een wijk in verandering, maar ook over verantwoordelijkheid, integratie en solidariteit. Verdedig Noord is daarmee meer dan theater: het is een pleidooi, een lezing, een hartenkreet, een gebalde vuist, een preek, een liefdesverklaring, een opgestoken middelvinger. Eigenlijk alles wat je van theater verlangt.

Foto: Ilja Meefout