Half november is het en Dolf Jansen heeft met Veilig al het oudejaarsvoorstellingenseizoen geopend. Nu is een oudejaarsconference allang geen vrolijke scherts meer over het voorbije jaar met alle belangrijke gebeurtenissen en hoofdrolspelers. Die vorm is sinds Seth Gaaikema en Wim Kan uitgestorven. Dolf Jansen en anderen hangen het jaar op aan een thema. Jansen heeft het in zijn aflevering 2016 over feiten en gevoel.

Waarom lopen we nog zo amechtig achter die eersten aan? De feiten lijken er immers voor veel mensen steeds minder toe te doen en ze zijn in 2016 onder nog grotere druk komen te staan. Je kunt ze eindeloos op tafel gooien, wetenschappelijke bewijzen en eeuwenoude studies erbij slepen om ze te staven, maar ze ruimen het veld voor een gevoel. Vaak uit de onderbuik. Dat hedendaagse gevoel wordt overheerst door angst en woede. Door de feiten willens en wetens te negeren en steeds vanuit angst en woede te reageren, creëer je je eigen onveilige, verharde en verhufterde wereld.

Waarop de moderne rattenvangers gretig inspelen. Wilders, Boris Johnson, Farage, Le Pen, Trump, we kennen ze. Jansen gooit de nieuwelingen Jan Roos en Thierry Baudet er ook bij. Rattenvangers die van alles roepen en suggereren, maar geen verantwoordelijkheid nemen als dat ernstige gevolgen heeft.

Een helder verhaal. Geen opzienbarende keuze. Degelijk. Maar wel hét verhaal van 2016 natuurlijk, met het Oekraïnereferendum, de Brexit en de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Vrolijke uitstapjes maakt Jansen naar de losersvlucht van onze olympiërs, Nederlandse rappers en Turken en de wijze les is dat empathie het krachtigste wapen is tegen de angstverspreiders. Geheel op zijn Dolf Jansens gebracht, met een feilloos gevoel voor zijn publiek.

En zoals altijd brengt hij een paar eigen gedichten; vaste prik. Een ervan gaat over een van de beroemde doden van het jaar, Johan Cruijff. Want het was een slecht jaar voor de helden. David Bowie, Prince, Mohammed Ali, Cruijff dus, en onlangs ook Leonard Cohen. Dolf Jansen had wel een paar andere kandidaten geweten die volgens hem een stuk minder gemist zouden worden.

Foto: Janita Sassen