Man bedriegt zijn vrouw met de vrouw van zijn beste vriend. Zij heeft schuldgevoelens, hij kan slecht liegen. Partners beginnen te wantrouwen, stellen steeds lastigere vragen. Het is wachten tot de bom barst.

Dit is de formule van de komedie De waarheid van Florian Zeller. Het is een bekend verhaal dat alleen maar lijkt te kunnen eindigen in tranen en gebroken relaties. Maar niet als het aan hoofdpersonage Michel (Huub Stapel) ligt. Hij gelooft heilig in de leugen en is tot alles in staat om deze te laten zegevieren.

Wanneer het stuk begint, is de affaire van Michel en Alice (Johanna ter Steege) al een aantal maanden aan de gang. Zij ontmoeten elkaar in hotels, tussen werkafspraken door. Als de korte rendez-vous midden op de dag niet meer bevredigend zijn en ze meer willen, zoals een romantisch weekendje Bordeaux, begint het gedonder.

De vrouw van Michel vertrouwt de boel niet en ze blijkt ook de man van Alice gesproken te hebben. Michel moet zich in steeds nauwere bochten wringen om zijn eigen hachje te redden. Het leidt tot grappige, kluchtige momenten, met als toppunt de scène waarin Michel zich aan de telefoon voor moet doen als de oude tante van Alice.

Zeller neemt de clichés van bedrog binnen bevriende stellen, van zakenmannen in hun midlifecrisis en de sleur van een twintigjarig huwelijk en verzint daar een ingenieuze constructie mee. De leugen gaat telkens dieper en verder dan je als kijker ziet aankomen. De personages lijken op het eerste gezicht belabberde leugenaars, maar ze zijn stuk voor stuk slechter en sluwer dan je verwacht.

Ze doen het niet alleen om zichzelf, maar ook om elkaar te beschermen. Stapel speelt zeer overtuigend, na verloop van tijd ga je hem steeds minder aardig vinden. Je voelt in de zaal de verontwaardiging voor zijn egocentrisme, al laat het einde je toch weer twijfelen of hij echt zo slecht is als het leek.

De decorstukken, allemaal blauw gekleurd, hangen wanneer ze niet in gebruik zijn boven het podium als een soort donderwolk. Die donderwolk voel je ook in het publiek, alle leugens en bedrog geven een benauwend gevoel.

Toch staat in deze regie van Gijs de Lange de luchtigheid voorop. Morele vragen over wat de waarheid is, en of die altijd aan het licht moet komen, komen op de tweede plaats. De Lange slaagt erin spanningen en verwachtingen goed op te bouwen, om ze vervolgens op het juiste moment door te prikken, zoals het hoort bij een goede klassieke komedie.

Foto: Annemieke van der Togt

Lees hier onze theatertekstkritiek van De Waarheid van Florian Zeller.