De aarde warmt op en toch zitten we met zijn allen in de kou. En dus was 2022 wat Guido Weijers betreft het jaar van Wim Hof: afkoelen en ademhalen, dat is wat we als mens, als maatschappij, weer moeten leren om de ‘jungle’ van pushberichten, agressie en anonimiteit die het jaar tekenden, het hoofd te bieden. In zijn elfde oudejaarsconference rijgt Weijers een flinke reeks grappen losjes rondom zijn theorie dat The Iceman de antwoorden in huis heeft.

Weijers positioneert zichzelf als een verbinder, en pleit in dat kader voor mededogen in plaats van cancelen. In zijn visie is iemand (meestal) geen ‘slecht mens’, maar ‘slechts mens’. Hij kijkt met diezelfde mededogen naar zichzelf: ook hij is natuurlijk hypocriet als hij uitpakt in een tirade tegen vegans, hij weet ook wel dat hij gewoon jaloers is. ‘Laten we elkaars meningsverschillen accepteren en niet elkaar de maat nemen’, stelt hij.

Volgens Weijers is een groot gedeelte van ons handelen immers biologisch bepaald: ons brein is ontstaan in de oertijd, toen er schaarste heerste. Inmiddels is er overvloed, maar als we voor een volle koelkast staan (waar we dagelijks voor staan) denkt ons oertijdbrein nog altijd: pakken wat je pakken kan. ‘Geef mensen een pot honing, en ze willen honing.’ Daarin kun je overigens zowel een pleidooi voor mededogen lezen, als het ontwijken van verantwoordelijkheid: we kunnen er allemaal niet zoveel aan doen. Daarmee verschilt Weijers expliciet van zijn collega-jaarafsluiter Claudia de Breij: óók een verbinder, maar eentje die in haar Oudejaarsconference 2022 juist oproept om verantwoordelijkheid te nemen voor je handelen. Iedereen is wat haar betreft in staat de wereld te veranderen, in goede en slechte zin.

En passant weet Weijers een indrukwekkende reeks aan grote en minder grote zaken die het afgelopen jaar de actualiteiten haalden, in zijn voorstelling te verwerken: van Lil’ Kleine tot Poetin (goeie vraag: moet je banger zijn voor een winnende of een verliezende Poetin), van boeren tot The Voice (enige dubbelgrapje met De Breij: draaiende stoelen als ultiem decor voor een wegkijkcultuur).

In alle veelheid is niet alles even verheffend of origineel. Het leukst in Weijers in zijn onnadrukkelijkheid. Een flauw en uitgekauwd afgeven op slechte televisieformats eindigt in een terloopse ode aan Doe Maar en diens overleden frontzanger Henny Vrienten. Weijers is op zijn best als hij zich boos maakt om de bio-industrie met varkensflats en koeien die met VR-brillen op nooit de buitenlucht zullen zien, zaken die hem uit het hart gegrepen lijken. Niet de haai of de wolf, maar de mens is de diersoort waarvoor gewaarschuwd moet worden.

Bij Guido Weijers is het omgekeerde altijd ook waar. We moeten minder, én meer. Minder van meer, meer van minder. Minder moeten, meer ontmoeten. Een terminaal zieke vriend leert hem genoegen te nemen met wat er is, in plaats van altijd een extra blokje om te willen, altijd nét iets meer te proberen. Ogen dicht en ademhalen, leerde Weijers afgelopen jaar, dan hoor je op enig moment vanzelf die bemoedigende woorden van Wim Hof: ‘You’re doing fantastic.’

Gezien: 31 december 2022, RTL 4, 20:00 uur. Terug te zien via rtlxl.nl. Foto: Loens Media