LeineRoebana krijgt alsnog geen subsidie van het Fonds Podiumkunsten voor de periode 2017- 2020. De rechtbank Amsterdam constateerde vorig jaar ‘zorgvuldigheids- en motiveringsgebreken’ in het negatieve fondsbesluit voor het dansgezelschap, maar stemt nu in met een aanvullend advies van het fonds.
Op 1 augustus 2016 maakte het Fonds Podiumkunsten bekend dat de aanvraag van LeineRoebana voor een meerjarige activiteitensubsidie voor de periode 2017- 2020 niet zou worden gehonoreerd. Het gezelschap voor hedendaagse dans, dat al 25 jaar geleid wordt door choreografen Andrea Leine en Harijono Roebana, diende tegen dit besluit een bezwaarschrift in, dat door het fonds ongegrond verklaard werd. Tegen dit besluit is het gezelschap vervolgens bij de rechter in beroep gegaan.
Dat beroep werd wel gegrond verklaard door de Rechtbank Amsterdam, die het oorspronkelijke subsidiebesluit vernietigde en het fonds in de proceskosten veroordeelde. De rechter beaamde in een tussenvonnis de klacht van LeineRoebana dat het fonds zich in zijn advies over het ondernemerschap van het dansgezelschap gebaseerd had op onjuiste gegevens. De voorstelling GhostTrack, die een substantiële rol bij het oordeel over de artistieke kwaliteit speelde, bleek door de commissieleden niet meer gezien tussen 2013 en 2016 (de voorstelling ging in 2011 in première). De rechter vroeg het FPK vervolgens om een aanvullend advies met betere uitleg (en zonder verwijzingen naar GhostTrack). Het Fonds vroeg zijn adviescommissie daarop om een reactie. In een nader advies heeft die commissie een uitgebreide toelichting gegeven, maar liet de waardering van de artistieke kwaliteit en het ondernemerschap onveranderd.
Het gezelschap beraadt zich nog om tegen het nieuwe advies in hoger beroep te gaan. Dat kan tot 13 juli. ‘Het is toch vreemd dat er zo veel gegevens aangepast moesten worden, maar de besluitvorming onveranderd blijft’, zegt choreograaf Andrea Leine. De zaak laat haar met een dubbel gevoel achter. ‘Wij voelen ons door de rechtbank gehoord en erkend, omdat onze eer zowel op artistiek als op zakelijk vlak is hersteld. Tegelijk trekken we wat de subsidie betreft voor nu toch aan het kortste eind.’ Het gezelschap hoopt dat het fonds ‘in de toekomst grotere zorgvuldigheid zal betrachten bij haar besluitvorming, gezien de grote impact van dit soort besluiten op de sector. Het is toch onvoorstelbaar dat een overheidsfonds makers zo behandelt.’
Het fonds zelf wil geen grote consequenties aan de rechtszaak verbinden. ‘We gaan niet direct iets veranderen’, zegt adjunct-directeur Dennis Stam. ‘We kijken natuurlijk altijd wat we beter kunnen doen, maar de commissieleden hebben hun werk zorgvuldig en oprecht gedaan, de medewerkers van het fonds ook. Als iets toch niet zo duidelijk is opgeschreven, hebben makers altijd het recht daarop te reageren. Dat hoort erbij.’
Er loopt nog een rechtszaak van kamerkoor Cappella Amsterdam tegen het FPK.
Foto: GhostTrack, Deen van Meer.
Het is natuurlijk een pyrrusoverwinning waarbij het NFPK ogenschijnlijk aan het langste eind trekt. Het moge zo zijn dat het oorspronkelijke advies van tafel is verdwenen maar het aanvullend en aangepast advies is wel aanvaard met behoud van de artistieke en zakelijke waardering. En die was – en daar ging het allemaal om – niet positief.
Dat het NFPK hier ongelooflijk op zijn bek gaat is evident. Een adviescommissie die van een voorstelling die het niet gezien heeft een zwaartepunt maakt in haar beoordeling is ongehoord en een artistieke waardering op verkeerde gronden die vervolgens niet wordt bijgesteld een regelrechte schande. Het zou tot interne maatregelen bij het NFPK moeten leiden. Vervolgens kun je ook vraagtekens plaatsen bij de legitimiteit van een anonieme adviescommissie. Dat is a. niet meer van deze tijd en leidt b. tot ongewilde speculaties. Dat systeem moet op de schop, ook al maakt het het werven van leden lastiger. Transparantie is belangrijker. Dat het Fonds bij de waardering van het zakelijk beleid ernstige fouten heeft gemaakt bij de interpretatie van de cijfers maakt hun zaak er ook niet sterker op. Integendeel.
Dit hele proces levert twee verliezers op: het NFPK bijt in het zand en loopt reputatieschade op, LeineRoeba loopt een vierjarige subsidie mis die op grond van haar artistieke prestaties toegekend had moeten worden.
Op naar een hoger beroep zou ik zeggen.
Als het FPK bereid zou zijn toe te geven dat ze wel eens fouten maken (wie van ons niet?) en LeineRoebana van zijn meerjarige subsidie te voorzien na de heldere uitspraak van de rechter, is er win-win. FPK krijgt geen reputatieschade en LeineRoebana krijgt waar het recht op heeft.
Als FPK dit niet wil, ben ik wel nieuwsgierig wat daar hun reden daarvoor is?
Als juridisch aangetoond is dat het advies ongegrond was lijkt het mij toch voor de hand te liggen dat er iets goed te maken valt in plaats van nog meer loze argumenten aanvoeren, je verlies niet nemen en dat verlies op conto van Leine en Roebana af te schuiven. Die hebben wel genoeg geleden. NFPK, eerlijk, moedig of laffer dan laf???😰
ontluisterende reactie van Dennis Stam (FPK), het fonds heeft blijkbaar altijd gelijk, ook als er behoorlijke inhoudelijke fouten worden gemaakt. Zijn reactie gaat voorbij aan de inhoud, de discussie moet niet gaan over of de adviseurs en de medewerkers naar beste kunnen en integer hebben gehandeld. FPK zou moeten toegeven dat er desondanks niet correct is gehandeld, dat er wel degelijk aanleiding is om scherper te zijn op de inhoud van de advisering en dat in dit geval FPK met Leine en Roebana in gesprek moet om de consequenties van de gemaakte FPK fouten niet alleen bij het gezelschap te leggen.
Dus FPK los het op a.u.b.
Het fonds is veroordeeld tot betaling van de proceskosten. Waar worden die dan eigenlijk uit betaald? Het fonds heeft toch geen eigen vermogen of inkomstenbron anders dan de pot subsidie die verdeeld wordt over de makers en een beetje honoraria voor de fondsmedewerkers en wat kantoorkosten? Of zit het anders? Het zou wel helemaal cru zijn als dat betaald moet worden met subsidie. Dat zou betekenen dat je als groep altijd jezelf en/of je collega’s financieel naait als je het in je hoofd haalt voor het gerecht bezwaar te maken.
FPK boter bij de vis ajb!! Dit kan echt niet. Hoe pijnlijk kun je het maken. Ik vind dat de rechter zich ook achter de oren moet krabben hier. Alsof de juridische werkelijkheid los van de praktische werkelijkheid bestaat. Perplex.
Beste Ivar van Urk,
Het betalen van de proceskosten aan de winnende partij is een juridische procedure en zegt vooral iets over de uitkomst van de zaak (namelijk dat het beroep van die partij gegrond is verklaard), dan dat het hier om grote bedragen gaat. In dit geval bedragen de proceskosten slechts €2000.
Ik volg de voorstellingen van LeineRoebana sinds 1995. Ik wil niet beweren dat ik alle voorstellingen heb gezien, maar ik vermoed dat niemand van het Fonds zo’n lange periode kan overzien. Met veel plezier heb ik naar hun voorstellingen gekeken en was steeds verrast hoe een nieuwe invalshoek werd gekozen. Ik heb de bewuste voorstelling wel gezien. Het ongehoorde gedrag van het Fonds is terecht door de Rechtbank veroordeeld. Het is alleen jammer dat de Rechtbank de conquentie niet heeft getrokken uit haar eigen oordeel: het Fonds verplichten de 4-jarige subsidie aan LeineRoebana alsnog uit te betalen. Als het bestuur van het Fonds ballen heeft, dan beslist ze nu zelf die uitbetaling wel te doen.
Hallo Stéphanie d. Blanken,
dank voor je reactie. Maar mijn vraag blijft daarmee onbeantwoord. Het gaat me er niet om of het om een groot of verwaarloosbaar bedrag gaat, maar om uit welke middelen het betaald wordt.
Ik begrijp hier werkelijk niets van. De rechtbank oordeelt dat het Fonds Podiumkunsten onzorgvuldig heeft gehandeld en adjunct-directeur Dennis Stam beweert daar glashard tegenin dat de commissieleden wel zorgvuldig hebben gehandeld. Hieruit blijkt een volstrekt gebrek aan verantwoordelijkheidsbesef. LeineRoebana wordt door een groot publiek zeer gewaardeerd. De choreografen en hun dansers nemen door hun eigen stijl en artistieke keuzes een unieke plaats in in het Nederlandse dansaanbod en ontwikkelt deze telkens verder in unieke nieuwe projecten. Als je de seieuze inzet en vindingrijkheid van de groep ziet, dan ga je daar toch niet zo slordig mee om!