Theaterkrant - Het grootste theaterplatform van Nederland
Het Nederlandse makersteam van The Shell Trial bij De Nationale Opera neemt stelling tegen cultuursponsoring door de ING. De bank is hoofdsponsor van de Junior Company van Het Nationale Ballet, dat net als De Nationale Opera onderdeel is van Nationale Opera & Ballet. De directie ziet momenteel geen aanleiding om haar partnerschap met ING te beëindigen.
‘We vinden het noodzakelijk ons uit te spreken over sponsoring van kunst door banken of bedrijven die betrokken zijn bij de fossiele industrie’, schrijft het Nederlandse uitvoerende creatieve team van The Shell Trial aan Theaterkrant. ‘Dergelijke sponsoren in de publieke en in culturele sector moeten óf als sponsor verdwijnen óf geloofwaardig en radicaal hun beleid wijzigen. We verzetten ons tegen elke vorm van greenwashing.’
De opera die ze maken is een bewerking van het toneelstuk De Zaak Shell, waarin auteurs Anoek Nuyens en Rebekka de Wit verschillende perspectieven bespreken van ieders verantwoordelijkheid rondom de fossiele industrie.
Onze opera gaat over de gezamenlijke verantwoordelijkheid die we in het westen dragen om verandering van systemen te bewerkstelligen. Uit de wetenschap leiden wij af dat radicale en collectieve koerswijziging nodig is. Wij maken deze productie om het gesprek midden in het gebouw/instituut te plaatsen, dat in het culturele centrum staat van ons land. We hopen dat onze productie zo bijdraagt aan versnelde veranderingen. De zaak tegen Shell werd gewonnen door dezelfde burgers en organisaties die nu terecht ING voor de rechter dagen. We hopen dat deze vervolgzaak net als bij de eerdere Urgenda- en Shell-rechtszaken leidt tot systeemveranderingen en uiteindelijk een andere toekomst.
De directie van de Nationale Opera & Ballet schrijft in een reactie het belangrijk te vinden dat medewerkers zich in hun huis ‘vrij voelen om zich uit te spreken’. Ook in het samenwerkingsproces van The Shell Trial is een ‘diversiteit aan perspectieven’ voor hen vanzelfsprekend.
De zorgen over klimaatverandering zegt de directie ook te delen. Ze committeert zich aan de klimaatdoelen van Parijs en wijst daarbij op de reeds genomen maatregelen op het gebied van duurzaamheid. The Shell Trial is voor hen zelfs een belangrijk pilotproject in het zo duurzaam mogelijk produceren van opera.
Tegelijkertijd ziet de directie momenteel geen aanleiding om het partnerschap met de ING te beëindigen. ‘In de praktijk is het een complex transitieproces, dat continu evaluatie en bijstelling vraagt op weg naar de klimaatdoelen van Parijs. Dat zien we ook bij ING terug.’
Wel organiseert DNO tijdens het Opera Forward Festival meerdere debatten rondom The Shell Trial, waaronder over cultuursponsoring door de financiële sector, zoals ING. ‘We beogen hiermee op onze manier bij te dragen aan een meerstemmig gesprek over deze complexe materie.’
De Nationale Opera heeft de rechten verkregen van Anoek Nuyens en Rebekka de Wit om hun bekroonde toneelstuk De zaak Shell te bewerken tot een opera. De operaversie The Shell Trial gaat in maart 2024 in Amsterdam in wereldpremière tijdens het Opera Forward Festival van De Nationale Opera.
‘Is er nog hoop?’, vroeg een journalist aan theatermakers Anoek Nuyens en Rebekka de Wit. Hun voorstelling De zaak Shell laat even onontkoombaar als geestig zien hoe complex de problematiek rond de klimaatcrisis is; een verantwoordelijkheidscrisis noemen ze het. (meer…)
Ik schrik oprecht van deze statement van de makers. Wel eerst het contract ondertekenen en de opdracht binnenhalen, om vervolgens, met waarschijnlijke voorkennis, te klagen over de bedrijfsstrategie van DNO. Een project waar het makers-team zelf ook van profiteert. Het is veilig klagen en lui activisme. Men had het werk ook elders kunnen realiseren als het team zo duidelijk achter bovengenoemde principes staat.
Dit is de buit binnenhalen en vervolgens de werkgever onder de bus gooien.
Ha Jasper,
Je kunt het ook zo zien: de makers van The Shell Trial bewijzen DNO een dienst, door ze van een extra argument te voorzien in hun dialoog met ING. Zoals een wethouder soms ook juist in de eigen agenda geholpen kan zijn met kritische vragen vanuit de raad: daarmee kan zij op haar beurt dan weer schermen richting Provincie of Rijk.
Het kritische geluid komt nu niet alleen van ‘activisten van buitenaf’, die gemakkelijker weg te zetten of te negeren zijn, maar ook vanuit het hart van het bedrijf zelf. Zoals het artikel beschrijft, gaat The Shell Trial over ieders verantwoordelijkheid, en ik zou daaraan ook willen toevoegen: ieders unieke rol in deze transitie. In welke keten je je ook bevindt; je kunt partijen boven, onder en naast je op transparante, en ja soms publiekelijke wijze je waarden duidelijk maken. Daarmee bereik je (soms!) meer dan het gesprek uit de weg gaan. Kijk maar, we hebben het er alweer over ;-)
Ha Thomas,
Dank voor je reactie, ik had het nog niet door die bril bekeken. Fijn om er op deze manier naar te kijken, snijd inderdaad hout :)
Als ‘activist van buiten’ heb ik veel bewondering voor mensen die publiekelijk hun opdrachtgever of hun werkgever wijzen op hun verantwoordelijkheid. Ik stop veel energie in campagnes tegen ING, de meest fossiele bank van Nederland. ING blijft kiezen voor winsten op korte termijn. Alleen als we alle krachten bundelen, kunnen we ING laten stoppen met hun levensgevaarlijke fossiele financieringen.