Het stuk Troje Trilogie, geschreven in 1994 door Koos Terpstra, staat na twintig jaar nog recht overeind. Lagen toen de overeenkomsten Troje-Sarajevo voor het oprapen. Nu is er de vergelijking Troje-Aleppo. Er lijkt niets veranderd in de wereld. Het stuk blijft actueel.
Troje Trilogie is eigenlijk een Andromache Trilogie. In elk van de drie delen speelt zij een hoofdrol. Andromache wordt vol vuur gespeeld door Janneke Remmers. Om te overleven en om haar zoontje te sparen gaat ze niets ontziend de confrontatie aan. En die confrontaties zijn vuurwerk. Ze is achtereenvolgens een prinses in Troje die naargeestig een oplossing voor de oorlog zoekt. Na de verloren een oorlog is ze de oorlogsbuit van Neoptolemos waarmee ze door schade en schande een verstandhouding moet zien te vinden. In het derde stuk wordt ze gepasseerd door zijn nieuwe bruid en vecht ze alleen nog maar voor het leven van haar zoontje.
Het vuurwerk komt niet alleen doordat Andromache door roeien en ruiten gaat, maar ook door de confrontaties die haar omgeving met haar aan durft te gaan. De nieuwe bruid van Neoptolemos is Hermione. Keja Klaasje Kwestro speelt haar schitterend als een verwend nest en afhankelijk kindvrouwtje dat ter plekke leert om over lijken te gaan. In het middelste deel speelt Loek Peters de rol van robuuste Troje-overwinnaar Neoptolemos die op allerlei manieren het laatste stukje menselijkheid in de gekwetste Andromache hoopt te vinden.
Het weerwerk in het laatste en mooiste deel komt van Hecabe, de moeder van de Trojaanse held Hector. Oda Spelbos, die in de oeropvoering Andromache speelde, zet haar neer als een kwetsbare en liefdevolle vrouw die, als het erop aankomt, als een leeuwin vecht voor volk en vaderland. Perfect gekleed met de juiste haarspoeling en beminnelijke glimlach is ook Hecabe een rol waarin die van slachtoffer en dader door elkaar heenlopen. Op een bijna net zo onontwarbare manier als bij de andere karakters.
Het is moeilijk uit te maken of de spelers nu zo goed zijn of dat de regie van Paul Knieriem ze tot zulke prachtige prestaties heeft aangezet. Feit is wel dat het spel als geheel klopt tot in de kleinste details. Hetzelfde geldt voor het toneelbeeld: het bestaat voornamelijk uit plastic doorzichtig golfplaat dat respectievelijk als smerig afval, als geïmproviseerd gordijn en uiteindelijk tot puntgave Griekse zuilen is verwerkt en daarmee de maatschappelijke carrière van Andromache illustreert.
Het is een vondst de drie stukken aan elkaar te plakken, bij het laatste stuk te beginnen en te eindigen bij het eerste. De toeschouwer ziet nu in retrospectief hoe de krijgsgevangen Andromache – nu niet meer dan een slavin – ooit als echtgenoot van Hector, de held van Troje, hoog van de toren blies. Het toont de wisselvalligheden van het leven of, zoals u wilt, het noodlot. Het relativeert de posities van overwinnaars en verliezers, van slachtoffers en daders. Het laat de bezoekers achter met de vraag hoe in beide situaties te handelen.
Foto: Sanne Peper
