Als het publiek de grote zaal van de Stadsschouwburg Amsterdam in loopt, zit de stemming er al goed in. Links op het podium speelt Fra Fra Sound swingende Surinaamse muziek en sommige mensen dansen al mee op hun stoel. Sophie en Nola vertelt het waargebeurde verhaal van twee sterke vrouwen in Suriname. De inhoud is stevig, de vorm van de voorstelling is een meeslepende mix van totaal tegenstrijdige stijlen.

Zangeres Denise Jannah komt op in een groot wit gewaad, met haar warme, jazzy stem hypnotiseert ze de zaal. Thirsa van Til, Sylvana Simons, Simone Weimans, Imanuelle Grives en Manoushka Zeegelaar Breeveld bewegen dansend over het podium. Met hun zwarte gewaden en op plateauzolen en killer heels vormen ze een imposante cast.

Personages Sophie (Manoushka Zeegelaar Breeveld) en Nola (Thirsa van Til) maken zich los uit de groep en vertellen om beurten hun levensverhaal. Sophie Redmond was de eerste zwarte en vrouwelijke arts in Suriname en deed als dokteres veel stof opwaaien in de eerste helft van de twintigste eeuw. Net als de blanke kunstenares Nola Hatterman, een gescheiden vrouw die de overtocht naar Suriname maakte omdat zij zich beter thuis voelde in de zwarte gemeenschap.

In een losse sfeer en een speelstijl die het midden houdt tussen storytelling en fysiek spel, met een vleugje stand-up comedy, ontrolt zich een verhaal over de strijd voor emancipatie van de zwarte cultuur. De twee eigenzinnige vrouwen delen hun liefde voor Suriname maar komen toch tegenover elkaar te staan. Ze laten indringend zien hoe de geschiedenis, het slavernijverleden, een splijtzwam blijft tussen blank en zwart. Als Nola zich wil inzetten om kinderen les te geven is dat in de ogen van Sophie nog steeds een vorm van kolonialisme. Waarop Nola haar confronteert met de vraag waarom zij niet welkom is in Suriname terwijl Surinamers wel in Nederland welkom zijn.

In een emotionele discussie, waarin Van Til en Zeegelaar Breeveld goed aan elkaar gewaagd zijn, trekken ze de lijn steeds verder door naar het nu. Wat is het nut van ontwikkelingshulp als mensen hun eigen plan niet kunnen trekken? Wie discrimineert wie als je een spontaan initiatief als blanke arrogantie afdoet? Is het eigenlijk wel mogelijk je te identificeren met een cultuur die niet je eigen cultuur is? Deze dialoog, waarbij de muziek ineens doodstil valt, is de meest indringende scène van de voorstelling. Het maakt pijnlijk duidelijk dat de twee vrouwen dezelfde strijd voeren maar dat de echo van het verleden hun contact verziekt.

Ondanks de stevige thematiek is Sophie & Nola vooral luchtig van toon. Een uiterst schrijnende jeugdherinnering gaat moeiteloos over in een ongedwongen groepschoreografie op de swingende muziek van Fra Fra Sound, met vette knipogen of terzijdes in het Surinaams. Ronduit hilarisch is de roddelscène waarin drie vrouwen uitbundig gillend commentaar geven op de dokteres, de kunstenares en alle andere rangen en standen in hun buurt.

Regisseur Jörgen Tjon A Fong mengt maatschappelijke thema’s graag met een fusion van stijlen en kunstdisciplines. Sophie & Nola is een gedurfde en soms riskante mix van gospel, maatschappelijk protest, feestelijke swingmuziek, schrijnende thema’s, vette grappen, uitdagende dans, cabaret, storytelling en nog veel meer.

Foto: Jean van Lingen