In Kaspale’s Playground memoreert de Keniaanse performance-kunstenaar Syowia Kyambi een gruwelijke Keniaanse geschiedenis. Dat doet ze doorgaans in de vorm van een beeldende kunst, maar ditmaal zet ze ook haar eigen lichaam in.

In het Nyayo House in Nairobi halen Kenianen tegenwoordig hun officiële papieren. In de jaren tachtig en negentig was het een plek waar opponenten van de regering van president Daniel Toroitich arap Moi gevangen werden gehouden en gemarteld. Syowia Kyambi zet haar eigen lichaam in een installatie-setting in een Keniaanse gruwelijke geschiedenis. Grote videobeelden brengen het gebouw in beeld, ze markeren de ruimte waarin Kyambi haar solo opvoert.

Maar eerst laat ze ons in die beelden glijden langs een rivierbedding met kronkelige wortels van bomen. In het beeld reist een merkwaardig figuurtje mee. Dat moet Kaspale zijn. Dit figuurtje blijkt een belangrijk symbool in het werk van Kyambi. Een alterego is het, dat de waarheid over het koloniale verleden naar boven probeert te brengen. Een verbastering van de Duitse naam Kaspar (schatbewaarder) en het Swahili-woord Pale, dat zoveel betekent als ‘daar’ (in wijzende zin). De naam verwijst naar Kyambi’s Duits-Keniaanse roots. Kaspale is een rode draad in haar werk, dat zich richt op koloniale trauma’s.

Kaspale’s Playground is een reconstructie van vrouwenprotesten van in 1992. Voor de ogen van politieagenten kleedden ze zich destijds uit in de hoop hun gevangen zonen te kunnen bevrijden in het Nyayo House. Kyambi, die bij aanvang van de voorstelling op de grond ligt, tovert Kaspale tevoorschijn uit een koffer en geeft het mini-poppetje een formeel kostuum aan, om vervolgens voor de ogen van de pop zichzelf uit te kleden en haar deels beschilderde huid ritueel te reinigen. Op scherm flitsen, in zwart-wit, de beelden van destijds voorbij, kort weliswaar.

Het lichaam naakt tonen als een laatste wanhoopsdaad is op zichzelf al een performance. Wat een moed hadden deze vrouwen. Bijzonder dat de voorstelling ons herinnert aan deze onderbelichte Keniaanse geschiedenis. Kyambi is vooral beeldend kunstenaar en Kaspale’s Playground is eigenlijk een installatie. Voor het festival Afrovibes ontwikkelde ze deze live performance. Het is nog wat onwennig en erg gehaast uitgevoerd. Jammer, want Kyambi’s werk heeft urgentie, het corrigeert en ‘herschrijft’ een Keniaanse verleden. Al krijg ik tijdens het nagesprek ook de indruk dat ze minder waarde hecht aan het kunstwerk zelf en haar publiek vooral wil aanzetten de geschiedenis in te duiken.