Freek Bartels heeft de rol van Judas in Jesus Christ Superstar teruggegeven wegens burn-out klachten. Lucas Hamming neemt de rol van hem over. De musical gaat op 21 januari 2024 in première in regie van Ivo van Hove. (meer…)
Jesus Christ Superstar ziet er indrukwekkend uit en wordt omhooggetild door een uitstekende cast. Maar het politieke commentaar in de enscenering van Ivo van Hove is te simpel.
Als er één musical van Andrew Lloyd-Webber zich goed leent voor herinterpretatie, dan is het wel Jesus Christ Superstar. Cats of The Phantom of the Opera hebben een standaardversie die in grote lijnen gelijk is gebleven, maar Superstar wordt altijd anders geregisseerd. Nu is het de beurt aan Ivo van Hove, die niet een radicaal nieuwe versie heeft gemaakt, maar wel een aantal welkome ingrepen heeft gedaan.
De meest in het oog springende ingreep is het decorontwerp van Jan Versweyveld: een rond vlak, waaromheen de toeschouwers zich bevinden en dat uitnodigt tot meer intimiteit. Niet alleen met de spelers, die zomaar een laatste avondmaal met je kunnen delen of je aanspreken tijdens klassiekers als I Don’t Know How To Love Him, maar ook tussen toeschouwers onderling. Omdat een deel van het publiek zichtbaar blijft, worden ze een beetje onderdeel van de vertelling. De parallellen tussen de laatste dagen van Jezus Christus en hedendaagse thema’s waar deze bewerking op focust – het gevaar van groepsgedrag, het blind volgen en neersabelen van een icoon – worden zo nadrukkelijker gemaakt.
Die thema’s worden direct duidelijk in de eerste choreografie van Jan Martens in deze musical. Een groep anonieme mensen in zwarte hoodies staan in een kring en wisselen voortdurend van positie en partners. Ze zijn niet alleen niet te identificeren, maar hun loyaliteit wisselt ook steeds, totdat ze in Jezus Christus (Jeangu Macrooy) hun goeroe hebben gevonden.
De cirkel is een terugkerend patroon in Martens’ choreografie. Het laat solidariteit zien tussen de discipelen van Jezus, maar kan ook een vormeloze massa worden van mensen die hun idool omringen en beklemmen. Martens choreografeert intelligent en werkt uitstekend samen met het ensemble. De spelers vormen een geheel, maar behouden toch ieder een eigen bewegingsstijl. Hij is een aanwinst voor deze musical en hopelijk voor meer musicals in de toekomst.
Sowieso hebben Van Hove en producent Albert Verlinde goed werk gedaan in de casting. Jeangu Macrooy is als Jezus Christus het serene epicentrum in de storm, maar kan ook moeiteloos de hoge noten halen als hij in Gethsemane God woedend vraagt waarom hij hem heeft uitverkoren. Magtel de Laat speelt een Maria Magdalena die niet alleen prachtig zingt. Ze houdt zich ook staande in een groep die een nieuwe wereld wil, maar nog steeds geleid wordt door uitverkoren mannen. De koning Herodes van Alex Klaasen (en Paul de Leeuw en Paul Groot als alternates) doet denken aan de presentator uit The Hunger Games: een sadist die zich voordoet als flamboyante showmaster. Dat glanslaagje is helemaal weg bij de Pontius Pilatus van Edwin Jonker, die meer vastberaden lijkt dan de twijfelende versies uit eerdere bewerkingen. Met precieze timing geeft hij de bevelen om negenendertig zweepslagen toe te dienen.
En dan het ensemble: stuk voor stuk interessante jonge performers die overeind blijven in de vele groepsscènes. In een voorstelling die gaat over de dreiging van een massa is het bijzonder om te zien hoe de ensembleleden niet verdwijnen in het geheel, maar eigen individuen blijven.
Er is dus vooral veel te zien in Jesus Christ Superstar. Visueel, maar ook muzikaal is het een bijzondere ervaring, zeker in de apotheose. Maar de politieke lading van deze bewerking is oppervlakkig. De publiciteitscampagne (“The original icon: cancelled!”) wil ons duidelijk laten nadenken over cancel culture. En inderdaad: we zien een groep mensen die Jezus adoreren en even later schreeuwen om zijn kruisiging. Wat hun idealen of drijfveren zijn blijft onduidelijk, waardoor je er elke protestbeweging op kan projecteren. Bovendien wordt in dit ensemble geen onderscheid gemaakt tussen de discipelen en de meute: de meest betrokken volgelingen van Christus kunnen hem in de volgende scène zonder duidelijke reden doodwensen. De suggestie is dat revolutionaire bewegingen zoals die van Jezus Christus gedoemd zijn zichzelf te saboteren, omdat de massa nou eenmaal wispelturig is.
Dat is een wel erg simpele lezing van activisme. De actieve rol die de staat speelt in het ondermijnen van revolutionairen komt veel minder uit de verf. In This Jesus Must Die zingen de hooggeplaatste priester Caiaphas (Richard Spijkers) en zijn collega’s dat Jezus geëlimineerd moet worden om zo de grotere beweging te neutraliseren. Maar het blijft in de lucht hangen hoe en of zij de publieke opinie tegen de superster weten te keren: dat lijkt spontaan te gebeuren. En de man die hen Jezus kan geven dient zich zelf aan.
Toch is de musical opgekomen in tijden van sociale onrust en repressie. Toen Superstar in 1971 voor het eerst op Broadway werd gespeeld, lagen de vele verdachtmakingen van de Black Panthers door de FBI nog vers in het geheugen. Twee jaar eerder werd Fred Hampton vermoord, nota bene door een infiltrant die meerdere gelijkenissen heeft met Judas. Eerdere ensceneringen waren helderder in de rol van propaganda in het beïnvloeden van de massa. Omdat dat hier ontbreekt blijft het onduidelijk waarom de discipelen zo snel van kant wisselen en zelfs de zweepslagen van Pilatus uitdelen.
Bovendien is Judas (Lucas Hamming) een te eenduidige slechterik in dit stuk. Hamming heeft de moeilijke taak om Freek Bartels te vervangen, die tijdens het repetitieperiode moest terugtreden wegens een burn-out. Hij levert in Heaven on their Mind vocaal vuurwerk af, maar het lukt nog niet om van Judas de antiheld te maken die in veel opzichten gelijk heeft over Jezus en zijn supersterrenstatus. De taalbarrière speelt hier parten – de hele voorstelling wordt in het Engels gezongen en is niet altijd even goed verstaanbaar – maar in spel en spelregie ligt ook een uitdaging. Je hebt de complexiteit van Judas nodig om de complexiteit van Jezus te begrijpen.
Dat zal een kwestie van tijd en inspelen zijn: de voorstelling is immers net in première gegaan en is voorlopig nog niet uitgespeeld. Jesus Christ Superstar mist politieke nuance, maar herrijst door indrukwekkende beelden en een overtuigende cast.
Foto: Jan Versweyveld
Klinkt potsierlijk.
Ik was er bij, onderging, en was diep onder de indruk. De choreografie, belichting en muziek alles ten dienste van het spel en de boodschap. Deze werd op weergaloze wijze gebracht door de gehele cast. Van de kleinste tot de grootste rol. Ga dit meemaken. Het is een belevenis die je niet snel vergeet.
Het was prachtig! Wat een stemmen!! Was zo lang geleden dat ik het origineel in de bios zag. Het zingen was zoveel mooier nu terwijl ik die altijd prachtig vond. We zaten op het podium, wat een ervaring! Deelde mee met t brood en de wijn… onvergetelijk!! Echt heel erg mooi en goed!!
Mijn moeder had kaartjes gewonnen via de Staatsloterij. Erg fijn want ik zou er zelf geen geld voor willen betalen. Begrijp me niet verkeerd, er zaten zeker wel een paar wauw momenten bij alleen had ik voornamelijk het idee alsof ik naar een basisschool musical keek. Het is dat ik het verhaal soort van ken van vroeger, maar het was moeilijk te volgen en had ik vaak momenten dat ik bijna in slaap viel van verveling. Ik heb zelf musicals gedaan. ik deed mee met een productie genaamd LEF die musical les gaf als na schoolse activiteit aan verschillende basisscholen in Amsterdam waarmee je aan het einde van het jaar als 1 groep een musical deed voor al die scholen + vrienden en familie. Ik wil hiermee niet zeggen dat ik het beter kan. Alleen kreeg ik sterk he gevoeld dat er minder moeite werd gestopt in de productie van Jezus Christ Superstar dan de LEF productie waar ik aan mee deed. Om het zo te zeggen te simpel en het leek alsof de musical ik 3 maanden tijd was voorbereid.
Ik had na het zien van deze Jesus Christ precies dezelfde vergelijking: de eindejaarsmusical. Wat is de meerwaarde van deze voorstelling als er een bijna niet te evenaren origineel bestaat. En hoe verzin je het om mensen met HOODIES op de intro te laten doen. Geen vertoning.
Gisteravond naar de Musical geweest. Ik kan mezelf wel ander de “grootste fans” rekenen vanaf de eerste keer dat ik de film heb gezien. In 2017 naar de musical geweest met “de echte” JC Ted Neeley. Ik heb mij toch een beetje zitten vervelen bij deze musical. Voor mij waren er 2 goeie stemmen…Maria Magdalena en Pilatus Caiaphas. Het einde vond ik heftig….messteken..insmeren met bloed??? Geen stukje decor!! Als dan de entourage sober is moet de rest spot on zijn. En dat vond ik niet!! Heel veel geld voor een kaartje betaald en voor mij viel het tegen
Van de week geweest en wij vonden het een.prachtige musical met een prachtige cast en een mooie boodschap
Genoten
Ik ben zondag 4 februari geweest in de 14 uur voorstelling super knap prachtige!!!!ik vond De Judas enorm goed zingen en spelen heel indrukwekkend
Jezus was soms slecht te verstaan en Maria was soms erg zacht met zingen wel super gespeeld
Ik zat op het balkon misschien daardoor verders doe er aub een pauze tussen en van mij had al dat bloed niet gehoeven
Hulde dat deze musical weer eens gebracht wordt op het toneel met zangers van eigen bodem. Het is zeker een bezoek waard. Wel waren er een paar een paar echte goed geschoolde theaterzangers/acteurs zoals Pilatus (Jonker) en Simon (Proesmans) en Caiaphas (Spijkers). De overigen waren soms vocaal heel interessant maar te licht om een rol in te vullen of kwamen technisch echt tekort. Daarnaast ontbrak het bij bijna alle scenes aan een goed opbouw en vooral ‘afbouw’ en overgang naar nieuwe scenes. Hierdoor kwamen liedjes en emoties soms volledig uit de lucht vallen. De cast en deze musical verdient veel betere coaching en dramaturgie.
Zo blij dat eindelijk een musical niet vertaald word.
Met de film opgegroeid, super fan en ben ook zeer onder de indruk van deze uitvoering. Zoon van 20 jaar mee en was sprakeloos en dat gebeurt niet vaak.
Onze complimenten aan het ieder die deel heeft genomen om deze musical tot zo’n mooie voorstelling te maken. Einde traan gelaten.
23 Febr in Emmen geweest.. wouw genoten van het begin tot het einde
Als jong meisje al bekend met deze musical.. deze x als 60 plusser ..
Even wennen aan de opzet,maar eenmaal in het verhaal..ga je zoweer mee.
Het is hard werken voor deze mensen !
Een aanrader.
Gisteravond naar de musical geweest en ik vond het een zeer magere tot slechte voorstelling. Veel geluid, de originele muziek werd geweld aangedaan en slecht verstaanbaar. Wij zaten helemaal bovenin en dat maakte het zicht op het podium een chaotisch geheel. Er werd slordig gedanst, weinig professioneel en geen enkel decorstuk te zien. Ik vond het saai, veel van hetzelfde qua bewegingen op het podium. Als je het verhaal niet zo kennen dan was je hier zeker niet veel wijzer geworden van de laaste dagen van jezus.
Ik vond het te duurbetaalde en ben teleurgesteld naar huis gegaan. Gelukkig hebben we de originele lp en de film nog….