Formidabele akoestiek heeft zo’n ondergrondse parkeergarage. We horen al van verre de lokroep van performer Timo Tembuyser. Een woordeloze klaagzang ketst tegen het beton van een van de nieuwste parkeergarages van Den Bosch, de Sint-Jan. Oog in oog met deze Vlaamse solist zien we hoe hij tegen koude wanden treurt om ‘deze zomer vol verdriet’. Een hartstochtelijke liefde is hij kwijtgeraakt. Sterker nog, hij heeft hem ‘doorgeslikt, sorry’, zo excuseert hij zich meermaals tijdens A MA ZON EN van theatermaker Marijn Graven, gemaakt in samenwerking met Het Zuidelijk Toneel en in première gegaan tijdens Festival Cement als onderdeel van Theaterfestival Boulevard.

Om bij dit als ‘erotisch rouwritueel’ aangekondigd project aan te haken, moet je wel voorkennis hebben van Gravens inspiratiebronnen: een relatiebreuk, een door zelfdoding verloren vriendin en de onspeelbaar geachte tragedie Penthesilea (1808) van de Duitse dichter Heinrich von Kleist. Daarin scheurt zijn heldin, de mythologische Amazone-koningin, uit seksuele razernij haar minnaar én tegenstander Achilles op het slagveld aan stukken. Als je die mythe en de achtergrond van het vrouwelijke Amazonen-leger niet kent, begrijp je weinig van het vleeskleurige harnas dat als een museumstuk op een voetstuk in de ondergrondse rotonde staat te wachten. Daar zal Tembuyser in een bruinkleurige catsuit later als paard omheen galopperen, op gele sokken die een symbolische betekenis krijgen als liefdesresidu. Langzaam kleuren ze zwart.

Zo ook de betonnen enscenering, waarin donkere lavasculpturen een soort ruïne van een slagveld suggereren. Vreemd genoeg betovert die sombere grafkelder best nog, door het patroon van theaterlicht dat de harde alledaagsheid streelt en de soundscape die zich mengt met het gegrom van wegrijdende auto’s. De klanken die Tebuyser uitstoot doen ook denken aan de tekstflarden die Graven eerder mixte in de soundscape van haar voorstelling LO LIE TAA (2019) tijdens Festival Cement 2019.

Wanneer aan het slot van A MA ZON EN de lavasculpturen gaan gloeien, ontstaat er bijna een museale setting in de praktische context van een parkeergarage. Maar hoe beloftevol deze onderwereld ook oogt, met die ene attractieve hoofdrolspeler in de persoon van Tembuyser als dwalende, rouwende jongeling, toch benut A MA ZON EN niet alle mogelijkheden. Daarvoor mis je te veel context. Ook de plotse publieksparticipatie blijft een vreemde ingeving, waarmee weinig wordt gedaan. Alsof er opeens, geforceerd, iets van collectieve rouwbeleving moet worden afgedwongen.

De performance voelt hierdoor als een vreemde, zwaarmoedige ketting van gloeiende kooltjes, die je zeker kunt linken aan verse rouw en aan de tragedie Penthesilea, maar die zonder voorkennis toch te veel losse brokstukjes blijven. Daar valt voor Marijn Graven en haar team, binnen het makerstraject van PLAN Brabant, nog meer uit te halen.

Foto: Bart Grietens