Ruimtevlucht toont de reis van een moderne Ark van Noach: het einde van de aarde is dichtbij, maar een klein groepje aardbewoners maakt een ruimtereis naar een nieuwe planeet. De meeste passagiers betreden het prachtige ruimteschip met hoop en nieuwsgierigheid, maar Het Houten Huis en Holland Opera laten al snel ook de donkere kanten van het verhaal zien.

Het is een kleurrijke verzameling aan passagiers: een prinses in een glitterende pofjurk, een giraf in een mantelpakje, een whizkid, een schattig ei op pootjes, een plant, een vlieg. Zij behoren tot de elite die mee mag naar een nieuwe wereld. Het is meteen duidelijk dat dit meer dan een luxe is: andere aardbewoners smeken om mee te gaan, maar ze worden direct afgevoerd. Tijdens de vlucht wordt er meerdere keren contact gezocht met de aarde en iedere keer lijken de achterblijvers er slechter aan toe. De planeet is bezig met een snelle aftakeling.

Holland Opera en Het Houten Huis blijken een gouden combinatie in het scheppen van een fantasierijke wereld. Het ruimteschip, een spectaculair decor met een slim achterraam (ontworpen door Douwe Hibma en Marlies Schot), heeft een prachtige, tijdloze uitstraling, door moderne vormen en laserachtige tl-lampen te combineren met houtkleuren, en bijvoorbeeld een videobelscherm te laten werken met een ouderwetse draaischijf. Ook de personages zien eruit alsof ze uit allerlei verschillende decennia en werelddelen komen. De klassieke zang met Italiaanse klanken wordt ondersteund door een elektronische soundscape, die live wordt gespeeld door componist Martin Franke (die samen met Niek Idelenburg verantwoordelijk is voor de muziek). De knoppen van het soundboard dienen tegelijkertijd als besturingssysteem van het ruimteschip.

Ruimtevlucht prikkelt op zoveel verschillende manieren dat het bijna overdadig is. Er is zoveel te zien en te horen dat je je steeds blijft verwonderen. De sterke operazang, de veertienkoppige cast, het inventieve decor, de dans en acrobatiek en af en toe een hint van illusionisme komen allemaal samen tot een rijk geheel. Het indrukwekkende is dat al dit spektakel geenszins afleidt van de inhoud. Via de muziek en beeldtaal, bijna zonder woorden, haalt regisseur Elien van den Hoek relevante thema’s naar voren. Ze vertelt een klein verhaal over omgaan met eenzaamheid, schuldgevoelens en verdriet, terwijl ze ook inspeelt op het klimaatprobleem.

De duistere aspecten in de voorstelling worden niet onder stoelen of banken gestoken. Het is goed om te zien dat een jeugdvoorstelling zulke zware, relevante thematiek niet schuwt (wel is het zeker aan te raden de adviesleeftijd 8+ op te volgen). De personages op het schip voelen allemaal op hun eigen manier de eenzaamheid van het afreizen naar een nieuwe wereld, het verdriet dat ze anderen op aarde moesten achterlaten en het schuldgevoel dat zij wél onderweg zijn naar een beter leven, terwijl hun naasten in een kritieke situatie achterblijven. De nare gevoelens worden uitgebeeld door mensen in zwarte morphsuits, die een constante onheilspellende sfeer neerzetten en zich langzaam steeds meer vastklampen aan de personages. De personages moeten leren om te gaan met deze gevoelens, en accepteren dat ze onderdeel zijn van hun nieuwe leven.

Er zitten er een paar hartverscheurende momenten in de voorstelling, zoals wanneer het helderziende meisje met haar ouders op aarde belt, die een verjaardagsliedje voor haar zingen totdat de verbinding plotseling verbroken wordt. Ook wordt het spannend, wanneer het ruimteschip kapot dreigt te gaan. Gelukkig zit er ook veel humor in de voorstelling, voornamelijk door visuele grapjes en illusionisme. Er blijft echter altijd een bitterzoet randje aan zitten, bijvoorbeeld wanneer het ei op pootjes heimwee krijgt en verandert in een ufo’tje. Door het raam van het ruimteschip zie je een lichtgevend eitje wegvliegen, een vertederend beeld, maar je vraagt je ook af of het goed zal aflopen.

De voorstelling mondt uit in een bitterzoet einde. Ruimtevlucht velt geen oordeel over de ruimtereizigers, maar stelt vooral ethische vragen: als je jezelf kunt redden terwijl de wereld vergaat, zou je dit dan willen? Is het verkeerd om anderen daarvoor achter te laten? En breder: hoe leer je omgaan met rouw en schuldgevoelens? Ruimtevlucht is geen voorstelling voor tere zieltjes, maar daarmee misschien wel nu al een van de meest interessante jeugdvoorstellingen van het jaar.

Foto: Moon Saris