Jongleurs met brandende fakkels, messenwerpers die een dame op een draaiende schijf vastpinnen, brullende motorfietsen in een bolvormige kooi; Cirque Berserk bedient zich uitsluitend van grootste gebaren. Met een troupe van meer dan dertig personen staat het Brtise circusgezelschap garant voor spektakel op spektakel. Maar na de zoveelste dubbele salto of gierende trapeze-act laten ze je ook behoorlijk murw achter.

Het hedendaagse circustheater is sterk in ontwikkeling. In het nouveau cirque vind je (gelukkig) geen dieren meer, maar voeren acrobatiek, jongleurs en stunts de boventoon. Het circus verplaatst zich van de ronde tent in het stadspark steeds meer naar de theaterzaal. Daar geldt een andere kijkconcentratie, in een schouwburgzaal is er meer afstand tot het publiek. Daar moeten de artiesten zich tot verhouden. Sommigen pleiten bovendien voor een overkoepelende dramaturgie, om de losse acts te verbinden en ze zo meer betekenis toe te kennen.

Het gezelschap van Martin ‘Zippo’ Burton heeft zijn verzameling acts weliswaar naar de zaal verplaatst, maar maakt zich verder weinig druk om rode lijnen, dynamiek of afstand. In twee keer drie kwartier draaien de artiesten hun vaak onnavolgbare kunsten af, zonder dat een en ander op elkaar gaat inwerken. Hooguit in negatieve zin: op een gegeven moment is het moeilijk te voelen hoe bijzonder iets nog is, als het omgeven is door uitsluitend bombastisch theatraal geweld – een enkel meer ingetogen acrobatisch duet daargelaten, dat is dan ook meteen het hoogtepunt van de voorstelling.

Daarbij zitten er een hoop van clichés vergeven nummers in. Neem de vier clownerie-acts, die van oubolligheden aan elkaar hangen (volledig met draaiende ladder, waarmee ze zichzelf voortdurend tegen de grond slaan). Ergens denk je (hoop je) nog dat deze nummers op een satirische manier het genre zelf op de hak nemen, maar daarvoor ontstijgt het zichzelf nergens.

Want hoe kundig ook, je zou na deze voorstelling niet zeggen dat het circustheater de laatste decennia zo sterk aan het veranderen is. Wie een aaneenschakeling van spektakel zoekt, zit goed bij Cirque Berserk. Wie meer verstilling, meer dynamiek, meer diepgang verwacht in het circustheater, komt bedrogen uit.

Foto: Piet Hein