De financiële schade door de coronacrisis is nu al enorm, en het einde is nog niet in zicht. Wat de theatersector te wachten staat, is nog ongewis. Wat zijn de verhalen achter de cijfers? Theaterkrant gaat in gesprek met zzp’ers uit de theatersector: waar doen ze het van? Hebben ze nog werk en inkomen? En hoe gaan zij om met de onzekerheid die de coronacrisis brengt? Deze keer: freelance fotograaf Anna van Kooij.

‘De week voor 12 maart heb ik nog bij een aantal openingen van kunstinstallaties in Brabant gefotografeerd. Dat vond ik best spannend, het was toen al duidelijk dat in Brabant veel mensen ziek waren.’ Toen de regering op 12 maart aankondigde dat evenementen werden verboden, kreeg Van Kooij direct telefoontjes van opdrachtgevers dat haar werk niet doorging. ‘Ik waardeer het dat mensen echt even belden. Het was heftig dat alles in één keer werd afgeblazen, maar ook verstandig. Ik was een van de mensen die het al veel eerder niet meer verantwoord vond om grote bijeenkomsten te houden.’

Alleen een aantal opdrachten voor festivals na de zomer stond nog. ‘Ik heb een goede financiële buffer en kan het een tijd uitzingen. Alleen die buffer is niet bedoeld voor deze situatie, maar voor langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid. Dus ik hoop dat ik die niet op hoef te maken. Ik heb voor de maanden april en mei de TOZO aangevraagd. Ook heb ik mijn kantoorruimte opgezegd. Het was mij direct duidelijk hoe ernstig deze situatie is voor de culturele sector. Ik zit al twintig jaar in het vak en ben gespecialiseerd in de culturele sector. Dit heeft dus een enorme impact op mijn inkomsten. Gelukkig heb ik lage lasten, waardoor ik niet zo snel in paniek hoef te raken.’

Ondanks het werk dat is weggevallen, zit Van Kooij niet stil. Op haar Instagramaccount en Facebookpagina @detekenendefotograaf plaatst ze elke dag een tekening. ‘Ik heb de kunstacademie afgerond en vind tekenen ontzettend leuk en inspirerend. Door deze periode ontdek ik hoe interessant dat is. Ik heb heel lang niet getekend en heb niet de illusie dat ik dat opeens in opdracht kan gaan doen. Maar ik ben wel serieus aan het onderzoeken of ik dit als zijtak naast het fotograferen kan oppakken. Misschien kan ik in de toekomst wel tekeningen gaan verkopen of in opdracht illustraties maken.’

Daarnaast richt ze zich momenteel op portretfotografie en verkoopt ze ansichtkaarten van haar werk. ‘Toen ik op social media postte dat ik portretfotografie wilde oppakken, kreeg ik direct al wat opdrachten. Het handeltje in ansichtkaarten gaat aardig. Ik vind het vooral leuk dat ik op die manier contact houd met mensen en opdrachtgevers.’

Inmiddels heeft Van Kooij gemiddeld weer een opdracht per week. ‘Ik werk al een aantal jaar voor Omroep Human. Zij hebben eveneens dingen moeten afblazen, maar maken nu weer televisieopnames zonder publiek. Ik kan voor hen de opnames fotograferen, in juni en juli kan ik daar weer aan de slag. Het is een geluk dat ik dat ook nog doe, de tv-opnames zijn een zijtak die ik heel leuk vind.’

Toch komt het niet in haar op om de culturele sector te verlaten. ‘Ik ga nog eerder samen met de sector ten onder, dan dat ik wat anders ga doen. Ik ga deze situatie uitzitten en proberen om niet in paniek te raken. Ik hoor bij die sector en heb het gevoel dat we met zijn allen in de penarie zitten. Ik ga mij daar niet aan onttrekken.’

Maar Van Kooij is niet naïef over de situatie. ‘Ik houd er rekening mee dat dit heel lang kan gaan duren. Er is enerzijds het probleem dat veel activiteiten nu niet kunnen doorgaan. Maar ook op lange termijn gaat dit grote gevolgen hebben. Er zal opnieuw een kaalslag komen doordat organisaties omvallen of minder geld hebben te besteden. En daardoor is er weer minder werk voor freelancers.’

Werk verloren? Ja, vrijwel alle opdrachten van dit seizoen. Ook volgend seizoen verwacht ze minder werk, mogelijk voor langere tijd.
Worden er opdrachten doorbetaald? Nee.
Uitkering? Ja, de TOZO.

Foto: zelfportret Anna van Kooij