De opstelling doet in de verte denken aan paaltjesvoetbal. Met als verschil dat de paaltjes nu rechtopstaande bakstenen zijn die rondom een balancerende danser staan. En dat de dansers de bakstenen met de grootste zorgvuldigheid proberen op te bouwen in plaats van om te schoppen. In Bending The Walls laat choreograaf Fernando Hernando Magadan zich onder andere inspireren door het videokunstwerk Around And About (1980) van kunstenaar Gary Hill.

De Spaanse Magadan danste jaren bij het Nederlands Dans Theater I en II. Hoewel dit zijn eerste avondvullende voorstelling is, choreografeert hij al jaren voor het Nederlands Dans Theater en andere buitenlandse dansgezelschappen. In Bending The Walls werkt hij met zeven dansers, een heleboel bakstenen en een soundscape met daarin de tekst uit Around And About, waarmee hij zijn gevoel voor compositie en vorm etaleert.

Around And About is een video waarin muren op het ritme van de stem van Gary Hill, die voordraagt, worden opgebouwd, afgebouwd of gewoon getoond. Magadan gebruikt de tekst uit de video in Bending The Walls, waarin het publiek direct wordt aangesproken door de stem van Hill, die speelt met het idee of het publiek wel hoort wat hij zegt en of dat ertoe doet. Alsof hij weet dat hij tegen een muur praat, maar desondanks doorgaat in de hoop dat iemand luistert.

Precies dat idee belichamen de dansers van Magadan, door met de letterlijke metafoor van muren en stenen te spelen. Ze bouwen muurtjes op en breken ze af, slaan tegen de achterwand van het theater en pogen daarbij de rechtop staande stenen niet om te gooien. Het is een naargeestig beeld, alsof ze tegen beter weten in bouwen aan geluk, aan hoop, maar niet verder komen met de stenen die ze hebben en de muren die hen tegenhouden.

Ondanks dat Around And About uit 1980 stamt, maakt Magadan het werk met zijn choreografie actueler dan ooit. Het is zoeken naar hoop en contact en daarbij hardnekkig doorgaan, ook als het hopeloos lijkt. Er is geen oplossing. Dat is eigen aan het thema, maar voelt toch onbevredigend, alsof ook ik op die muur stuit en niet verder kan met wat Magadan geeft.

Zijn vorm- en bewegingstaal is ongelofelijk mooi gecomponeerd. Magadan lijkt te werken vanuit een soort rhizomatisch idee zoals dat ook in de video van Hill te zien is: geen enkel lichaam is belangrijker dan de anderen, af en toe staan een of twee lichamen meer in de belangstelling, maar dat gebeurt dan vanuit een organisch uitspuwen dat niet meer dan natuurlijk is.

Als een lichaam beweegt de kluwen dansers vloeiend al kruipend en aan elkaar trekkend over de diagonaal, om vervolgens organisch in kleine groepjes uiteen te vallen. Met die groep komt Magadan tot bijzondere beelden, zoals de benen van de dansers die als koraal omhoog wijzen en omhoog en omlaag en heen en weer wuiven, met een staande danser die erdoorheen waadt. Of de manier waarop ze, op het ritme van een steeds sneller klinkende bonk, op de grond vallen en terugveren, hun ledematen uitwaaierend naar alle kanten.

Af en toe geeft Magadan ruimte aan een duet tussen twee dansers, waarbij opnieuw de kenmerkende lange en vloeiende lijnen zichtbaar zijn. Dat voelt minder urgent voor dit stuk, waarin de groep als geheel, in al haar vormen en dynamiek, de grote kracht is.

Foto: Joris Jan Bos