Na haar zoektocht naar de muzikale kern van Leonard Cohen en Jimi Hendrix heeft Beatrice van der Poel zich nu op Jacques Brel gestort. Deze nieuwe ronde begon met een bescheiden EP met vijf nummers en is inmiddels uitgegroeid tot een volwaardige LP/CD en een theatertour. En vooral live worden we heel blij van Beatrice van der Poel.

Ne me quitte pas, of Laat me niet alleen, zoals Ernst van Altena het heeft vertaald, is dé meesterproef voor iedereen die zich aan het Franse chanson wil wagen en dan met name het repertoire van Jacques Brel. Het is bij dat lied de kunst om de wanhoop heel precies te doseren. Schiet je door, zoals Wende weleens dreigt te doen, dan krijgt het lied een tikje droevige, of eigenlijk hysterische ongeloofwaardigheid mee, en dan snap je wel waarom die geliefde is vertrokken. Heb je de juiste balans gevonden tussen je laten gaan en toch nog enige beheersing in de wanhoop, dan is het een van de meest indrukwekkende, smartelijke liedjes uit het mondiale repertoire.

In het enorme leger van Nederlandse vertolkers van deze klassieker van Brel staan Liesbeth List en Jeroen Willems, die net als Brel niet meer onder ons zijn, nog altijd met stip bovenaan. Van de nieuwe lichting komt Beatrice van der Poel met haar vertolking op haar EP verrekte dicht in de buurt van het gouden evenwicht. Maar nog net geen schot in de roos.

Maar nu komt het bijzondere, het wonder van live. Op het podium van De Kleine Komedie waar haar Brel-programma in première ging (op de dag af vijfenveertig jaar na het overlijden van de Belgische chansonnier), gooide Van der Poel er met behulp van haar geweldige begeleidingsband nog vijfentwintig procent bovenop en werd Laat me niet alleen het zinderende hoogtepunt van haar concert.

En dan mogen we de nummers daarvoor niet vergeten, want die waren ook dik in orde. De manier waarop ze De nuttelozen van de nacht acterend zong maakte dit intreurige koppel dat doelloos door het leven dwaalt glashelder zichtbaar:

Ze ontwaken om een uur om vier
Ze ontbijten met een kleintje bier
Ze gaan uit omdat er thuis niets wacht
De nuttelozen van de nacht
Zij gedraagt zich arrogant omdat ze mooie borsten heeft
Hij is zeker en charmant omdat Papa hem centen geeft
Hun onmacht is hun hoogste macht
De nuttelozen van de nacht

Van der Poel gebruikt voor haar selectie Brel-nummers vertalingen van Lennaert Nijgh, Koen Stassijns en Geert van Istendael en heeft zelf ook wat tekstaanvullingen bedacht. Maar de vertalingen van Ernst van Altena, die de zegen van Brel zelf hebben gekregen, blijven een onneembare rots voor andere vertalers. De vertaling van Voir un ami pleurer (Een vriend zien huilen), dat in feite een tijdloos protestlied, wordt er niet beter van als je in de openingszinnen zingt over vechten in Ierland en het zieke Amerika.

Van Altena heeft laten zien dat het Nederlands niet onder hoeft te doen voor het Frans, ook al klinkt Il neige sur Liège mooier dan Het sneeuwt op Luik. Maar ook dat blijft natuurlijk een schitterend nummer, zeker omdat je door het pianospel van Leo Bouwmeester en Micha Molthoff op viool (en natuurlijk haar vaste bassist Sanne van Delft) de sneeuwvlokken door de lucht ziet dwarrelen.

De band van Van der Poel vormt een wezenlijk onderdeel van het succes van het concert. Daarom was het zeer terecht dat deze muzikanten, plus de drie gastmuzikanten op deze feestelijke avond, Maripepa Contreras (hobo), Daniel van Dalen (slagwerk) en Gert Wantenaar (accordeon) heel uitgebreid in een zwierige instrumentale versie van Sous le ciel de Paris werden voorgesteld.

Van de bijna vierhonderd nummers die Brel heeft geschreven kwamen vrijwel alle bekende titels voorbij, maar ook een aantal minder bekende nummers, waaronder De Radelozen (Les Désespérés).

Natuurlijk, de LP (waarvan het eerste exemplaar werd uitgereikt aan Frits Spits, die in zijn radioprogramma De Taalstaat de Brel-EP fel heeft gepromoot) is mooi, maar ga Beatrice van der Poel vooral live zien.

Foto: Daan Castro