‘Ich war schwanger, mir ging’s zum Kotzen.’ Vrouw-zijn, hoe is dat eigenlijk? Punkdiva Nina Hagen wist er wel raad mee. Een kind, daar ging zij niet aan beginnen. Met culthit Unbeschreiblich Weiblich (1979) bezong de Duitse abortus, zij was voorstander van zelfbestemmingsrecht. De gelijknamige theatershow door Stella Bergsma, Saskia Noort en de driekoppige girlband Flaming Vulva’s gaat flink aan de haal met vele facetten rondom vrouw-zijn. Wat moet je haar vooral niet flikken en waartoe is zij allemaal in staat?
Ze staan op drie verhogingen in V(ulva)formatie. Unbeschreiblich weiblich is muziektheater annex lezing, op sommige momenten zelfs spelshow. Hoewel het spektakel in de regie van Stephanie Louwrier lastig op gang komt (gedoe met het geluid), lopen de passages naarmate de avond verstrijkt moeiteloos in elkaar over. De uitgangsvraag, wat het betekent om vrouw te zijn, is verre van origineel, maar de uitwerking verrast op vele fronten.
Bergsma en Noort dragen ieder voor uit eerder gepubliceerd werk en wisselen elkaar af. Eerstgenoemde deelt ervaringen zoals we dat van haar zijn gewend: recht door zee, heerlijk grof. Bergsma, die bij velen in de allergiezone belandt, You hate her or you love her, weidt ongegeneerd uit over haar seksleven en ervaringen met mannen. Waar je bij Bergsma even moet inkomen, wat niet aan haar teksten ligt, wel aan haar timing, gaat dat makkelijker bij Noort, die duidelijk vaker voor een groot publiek voordraagt. Beheerst en zelfverzekerd doet ze haar verhaal.
Meerdere passages beklijven. Noort deelt een kwetsbare, vrij nare ervaring. Ze zijn jong en dronken. Zij durft niets te zeggen en hij gaat over al haar grenzen. Of een anekdote over Tindermatches na je vijftigste. Want wat doe je met mannen die ‘hoooooi’ schrijven, dickpics sturen en vissen omhoog tillen op profielfoto’s? Nou? Die verwerk je tijdens je slaap. Wanneer ze acht uur later ontwaakt en haar telefoon oppakt, is ze een ‘vuile hoer’ omdat ze niet snel genoeg reageert.
Bergsma zet vaak grof in, gooit haar lijf in de strijd. Je zou het makkelijk kunnen noemen. Al verandert het spektakel, dat in eerste instantie aandoet als een klaarkomsessie, al snel in een relaas over mansplaining, raadvragende ogen en vroegtijdige zaadlozing. Alles leuk en aardig, maar achter al die grootspraak schuilt natuurlijk meer. Noort wil het over ‘serieuze zaken’ hebben en daagt Bergsma uit te delen hoe ze haar abortus heeft ervaren. Bergsma beaamt dat het is gebeurd, maar het echte verhaal blijft achterwege. Jammer, want het was een mooie aanzet geweest om in de foyer het gesprek te openen.
Gelukkig is Unbeschreiblich Weiblich niet alleen zwaar. Het programma levert een aantal oergeestige momenten op. In ‘Mausoleum van naakt’ doet Julia Schellekens, dochter van Noort, uit de doeken dat haar moeder na de scheiding van haar vader, een kunstschilder, nog altijd de door hem vervaardigde naaktportretten van zichzelf aan de slaapkamermuren heeft hangen. ‘Een red flag’ voor nieuw opgeduikelde partners, aldus Schellekens, die even later een aantal pittige dertig-seconden-songs inzet, waaronder een nummer over seks onder de douche (‘Alles wordt nat, behalve mijn poes’) en een lied over haar Satisfyer Pro, inclusief weggeefactie.
Waar de muziek en tekstpassages van Bergsma en Noort vloeiend in elkaar overlopen, worden zij tot twee keer toe bijgestaan door andere schrijvers. Cindy Hoetmer doet gortdroog verslag van seks met een man die haar vrij minderwaardig behandelt en Valentijn Hoogenkamp vertelt over een gesprek met zijn chirurg, die hem niet serieus neemt wanneer hij aangeeft geen borsten meer te willen. Allebei mooie toevoegingen aan de show, die niet nodig waren geweest, maar wel zorgen voor een gevarieerd programma.
Vooral de girlband tilt de avond naar een hoger niveau. De Flaming Vulva’s trekken alle registers open in Nederlandse covers van feministische hits. Unbeschreiblich Weiblich (La Hagen), maar ook Like a Prayer (Madonna) en Cherry Bomb (The Runaways) passeren de revue. Hun kut-canon in alt en sopraan, waarbij enkel de woorden kut en kutje minutenlang worden herhaald, zweept het publiek lekker op. Louisa Brunhoso haalt prachtig uit, later bereidt zangeres Judith Rijsenbrij het publiek voor op een trigger warning. Een reeks vrouwonvriendelijke liedjes volgt, zoals: Meisje, ik wil je laten zweten, zweten tot je niet meer kunt. En als je huilt, dring ik aan en duw door, nog een beetje door. Nee, manvriendelijk is deze voorstelling verre van en nieuwe inzichten brengen deze batterij powerhouses niet. Wel echoën de liedjes lang na en zijn vooral de Flaming Vulva’s een genot om naar te luisteren.
Foto: Bram Willems
