geproduceerd door M-Lab i.s.m. Nacht van de Collectieven
gebaseerd op de gelijknamige film van Mel Brooks
particulier producent Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
gezien op de livestream
★★★★☆

Uw recensent van dienst moet u iets bekennen. Het zijn heerlijke dagen voor de alleenstaande man zonder kinderen. Niet langer hoef ik na een première mij door een wolk van amechtige actrices richting de uitgang te ploeteren om dan eindelijk te kunnen beginnen met mijn enige grote liefde: de kritiek. Niet langer hoef ik tot diep in de nacht in het café te onderwijzen hoe theater zou moeten zijn. Niet langer hoef ik de onmogelijke, werkelijk afschuwelijke, bizarre keuze te maken tussen een première in de hoofdstad of het Cafe Theater Festival van Delfzijl. Nee. En dat maakt dat het goed gaat met uw recensent van dienst. Hij gaat bijtijds naar bed, wordt om half zeven ’s ochtends wakker zonder kater en zet dan de Facebookstreams aan. En wat treft hij daar?

Bijvoorbeeld deze heerlijke parel: The Producers. Een moderne adaptatie van de vijftig jaar oude filmklassieker. Bialystock, een gevallen Broadway producent, wordt bezocht door boekhouder Bloom en deze cijferfetisjist met musicaldromen constateert dat onder de juiste omstandigheden er meer geld te verdienen is met een mislukking dan met een hit. In deze versie legt Benjamin Moen de geüpdatete constructie als volgt uit: ‘Als wij als producent de komende maanden alle betalingen opschorten en alle medewerkers bijstand aanvragen, hebben ze een stabieler en hoger inkomen dan we ze als fondsgezelschap hadden kunnen bieden’.

Bialystock, een heerlijk fluïde rol, gul schmierend (maar dat kan ook de verbinding zijn geweest) gespeeld door Judith de Joode, hapt meteen. Eerder hebben we gezien hoe ze door oude vrijster Hold me-Touch me wordt gedwongen tot een soort semi-erotisch spelletje waarin Hold me-Touch me een literatuurprofessor speelt die een inleiding voorleest uit een klassieke Italiaanse roman en Bialystock dusdanig van de tekst en haar charisma onder de indruk raakt dat hij alleen maar dankbaar kan zijn. Hold Me-Touch me is (spoiler alert) overigens een hilarische gastrol van minster Ingrid van Engelshoven herself.

De productie die de twee doerakken op de schermen willen brengen in deze crisistijden is Springtime for Zijlstra. Uit de titelsong: Springtime for Zijlstra, and VVD/ Holland is hollowed out, finally. Het aantal medewerkers bestaat uit onder anderen: 328 acteurs, 432 dansers, 38 schrijvers, 2301 muzikanten, 27 mimers, 830 scenografen, 710 regisseurs en ‘Johan die de boventiteling doet.’ Gaat u vooral kijken op Facebook want er zitten heerlijke entr’actes tussen.

Misschien heb ik het niet zo goed begrepen, maar helaas mist dit ‘event’ ook grote kansen. Zo ligt er in deze adaptatie een duidelijke link met het communisme. Immers: iedereen krijgt evenveel geld van de staat. Maar er is voldoende literatuur die laat zien dat dat juist leidt tot hebberigheid, jaloezie en machtsstrijd. Ze hadden wel wat meer Animal Farm mogen lezen, en hun cynisme iets meer mogen voeden. Die gedachte bekruipt je vooral als je ziet hoe harmonieus, ontspannen en florerend iedereen voorbij huppelt in het nummer op de drieënzeventigste minuut: It al started with Rick van der Ploeg, and he was PvdA (ook niet echt een lekker metrum, enfin). En ook dramaturgisch komt het haastwerk her en der bovendrijven. Bijvoorbeeld bij minuut 381, als Serin Utlu zich afschminkt en uitkleedt en hysterisch begint te schreeuwen: ‘Ik ben er klaar mee. Hier spreekt de schrijver. Ja, ik zelf, niet een ironisch fantasietje. Waarom is er een pandemie nodig om als jonge maker zekerheid te krijgen in de kunst?!’, naar welke theatrale laag of realiteit zijn we dan aan het kijken?

Maar onverminderd hulde voor het initiatief.

Voor Theatermaker schrijft Tjeerd Posthuma recensies over voorstellingen die hij niet gezien heeft.

Dossiers

Theatermaker mei 2020