educatie

Ze zijn allebei studieleider aan een kunsteducatie-opleiding, Carmen Lamptey in Utrecht, Jappe Groenendijk in Amsterdam. Vanuit hun brede kennis en diepe ervaring roepen zij het theater op om educatie nog veel meer te omarmen, en docenten om hun vak nog serieuzer te nemen. Een manifest in vier delen.

Het Poldertheater in Amsterdam van artistiek leider Janwillem Slort werkt vooral met en voor vmbo-leerlingen. Om het culturele aanbod meer voor iedereen te maken – en daarin kunnen nog wel wat stappen worden gezet. ‘Ik denk dat de grote ‘traditionele’ instellingen mensen met een vmbo-opleiding niet of weinig bereiken.’

Charlice Johannes, zelf afkomstig uit de danswereld, is educatiemaker bij Glub Guy & Roni in Groningen. Ze werkt veel met jongeren in de leeftijd van het voortgezet onderwijs, vaak met klassen. ‘Een dertienjarige zal niet gauw zelf een kaartje kopen voor een voorstelling. Maar als wij met ze hebben gewerkt, hebben we ze wel bekend gemaakt met dans en theater.’ 

Educatieafdelingen van gezelschappen stonden dertig jaar geleden in de kinderschoenen. Met welke opdracht begonnen de educatiemedewerkers van het eerste uur aan hun taak? TM sprak hierover met vier pioniers – Els van der Jagt, Dorien Folkers, Lex Prinzen en Wilma Smilde – die eind jaren tachtig van de vorige eeuw aan de wieg stonden van de educatieve diensten van theatergezelschappen. 

Eva Knibbe studeerde toneel en performance in Maastricht. Nu werkt ze als maker, soms met eigen projecten – zoals Rechtszaak tegen de dood – soms bij De Toneelmakerij.‘Ik vind dat de voorstelling zelf ook educatie kan zijn. En andersom.’

Ilrish Kensenhuis is sinds 2018 hoofd Educatie, Publiekswerking & Talentontwikkeling van Het Zuidelijk Toneel. ‘Ik denk dat met name in het onderwijs de persoonlijke connectie superbelangrijk is. Jij weet ook nog welke docent het was die jou heeft ‘gezien’.’ 

Je eigen verhaal mogen vertellen en kunnen aanvullen en herzien, en weten dat je gehoord wordt: het is essentieel voor de ontwikkeling van jezelf. Hoe leer je dit leven te leiden, en je rol daarin te vinden? Kunsteducatie biedt hierbij essentiële mogelijkheden, maar soms is dat nog moeilijk uit te leggen. Educatiemaker Karlijn Benthem denkt hardop na over een vocabulaire.