Doek valt

In het boekje Het Zuidelijk Toneel, 1990-2000, dat verscheen ter gelegenheid van het vertrek uit Eindhoven van Ivo van Hove en Jan Versweyveld naar Toneelgroep Amsterdam, schreef Hana Bobkova een tekst over de speelstijl die onder hun leiding werd ontwikkeld. Ze beschrijft hierin niets minder dan een mensbeeld zoals alleen de taal van het theater dat kan evoceren. Dit artikel is bij uitstek een voorbeeld van haar manier van kijken en denken, van haar theaterfilosofie. 

Ik leerde Gijs kennen toen ik hem regisseerde op de Toneelacademie in Maastricht in Peter Handkes De rit over het Bodenmeer, metatoneel, toneel over toneel, waarin Handke zijn verwondering verwoordt over het toneel, de conventies, de aannames, het gedoe, de onzin, eigenlijk.

Zij had een uitzonderlijk talent, vocht net zo lang tot elk woord, tot elke zin op z’n plek stond, maar wilde nooit en te nimmer verbonden zijn aan een gezelschap of aan een producent: Ineke Veenhoven. 

‘Dood ben ik pas als jij me bent vergeten’. In 1991, hetzelfde jaar dat Bram Vermeulen de liedtekst Testament schreef, regisseerde ik Eric Schneider in De Profundis van Oscar Wilde bij De Appel in Den Haag. Volgens hemzelf één van de vijf rollen in zijn toneelcarrière die voor hem waren geschreven, waarvoor hij toneelspeler was geworden, en die hem een rijker mens hadden gemaakt. Ik regisseerde hem nog drie keer, en ook, in 1993 bij De Appel, zijn toneelstuk In Gesprek. 

DIED DOOD

Door Xandra Knebel, foto Miriam Guttmann