Unsolved van de Taiwanese choreograaf Fang Yun Lo is een pareltje. Symbool staat een verlaten huis in de hoofdstad Tapei, dat langzaam wordt opgeslorpt door een groeiende economie. In haar autobiografische verhaal mengt ze op subtiele wijze visuele beelden met beweging, geluid en storytelling. In een sober, ontroerend en persoonlijk document komt een geschiedenis bij elkaar.

In de jaren zeventig trekt de familie van Fang Yun Lo van de bergen naar de stad en bouwen haar vader en grootvader een groot huis waarin de hele familie woont. Met gepaste afstand ontrafelt Unsolved langzaam het verhaal van die familie. Centraal staan de beelden van het huis, die worden geprojecteerd op verschuivende schermen. Met sobere bewegingen van danser Chih Wen Chung, tekeningen, videobeelden, schimmenspel, een maquette en tekstfragmenten wordt het verhaal verteld vanuit het perspectief van een opgroeiend kind.

Een buitenkant met veel beton en een onaffe gevel, een eenvoudig interieur waaraan herinneringen kleven en de rommelige stegen in zijn omgeving. Video-opnames tonen details van het huis. Dankzij een ingenieus spel met schuivende schermen lijken de deuren van dat huis soms bijna letterlijk open te gaan voor Chih Wen Chung, die zich voortdurend positioneert ten aanzien van de beelden. Een enkele keer speelt hij met die beelden en reageren de beelden ook op zijn beweging. Nergens overheerst het effect en dat is zo fascinerend aan deze voorstelling.

Een gelaagde soundscape verwerkt naast de vertellende voice-over ook tekstopnames van familieleden. Ook hier weer geen enkel woord te veel. Bijna ongemerkt verschijnen er kindertekeningen op de schermen en in het tweede deel speelt een maquette van het huis een belangrijke rol. Beweging, beeld, licht, geluid; elk element krijgt zijn plek in het installatie-achtige labyrint. Uiteindelijk zien we hoe in de performance alles live tot stand komt en Chih Wen Chung in stilte wordt bijgestaan door twee andere performers die een ingenieus schaduwspel spelen.

Unsolved legt niet alleen de complexe historie bloot van een familie, die om economische redenen van het platteland naar de stad trekt, het is ook het historische verhaal van een eiland dat dankzij zijn bezetters al eeuwenlang in transitie is. Na het aanmeren van de Portugezen en de overheersing van de Hollandse VOC in de zeventiende eeuw, werd het beheerst door het machtsspel tussen Japan en China. Zonder dwingend te willen zijn maakt Unsolved je nieuwsgierig naar die complexe geschiedenis.

Wanneer het verhaal van moeders vader aan de hand van foto’s aan de wand van het huis boven komt drijven, zien we krantenkoppen geprojecteerd van het 228-incident waarin de Chinese Kuomintang duizenden Taiwanezen vermoorde en mishandelende. Daarmee toucheert Unsolved een gevoelige politieke snaar. Een geschiedenis die binnen de familie onbesproken blijft. Als grootvader overlijdt is het met de eenheid binnen de familie gedaan. Traditionele familiebanden worden doorbroken, ieder gaat zijn eigen weg en het huis komt leeg te staan.

Ook het leven van verteller Fang Yun Lo krijgt een wending. Na een kennismaking met de urban danscultuur tijdens haar studententijd lonkt het buitenland. Naslag leert dat zij studeerde aan de Folkswang Hogeschool in Essen. Maar haar thuis is verbonden met de herinneringen aan het grote huis. Het huis dat leegstaat en deel uitmaakt van een wijk die opgegeten wordt door een oprukkende economie. Op hyperpersoonlijke wijze vertelt Unsolved ons een even universele als politieke epos.

Foto: Yu-Quan Lin