Het eerste beeld is schitterend: duizenden kleurrijke lichtjes schieten door de theaterzaal, vormen bloemmotieven, sterren. Het is alsof je als toeschouwer een ruimtereis maakt en de grenzen van het universum verkent. Ultimate Cube van Firma Draak in samenwerking met Feikes Huis en YoungGangsters vormt de officiële openingsvoorstelling van de negende editie van het International Pop Arts Festival, het festival voor poppen- en objecttheater, verrijkt met disciplines als mime, film, circus en beeldende kunsten.

Qua veelzijdigheid past Ultimate Cube goed in dit festival: de beide makers Nick Bos en Mathieu Wijdeven zetten alle mogelijke genres in om hun voorstelling te maken. Ze werken met hoogstaand technisch vernuft. De ‘cube’ waarvan in de titel sprake is, is een fraai vormgegeven rechthoek waarmee ze hun ruimtereizen maken.

Toch is de voorstelling slechts ten dele geslaagd, ondanks de fantasierijke omgang met objecten. Door het ontbreken van een strakke regie krijgen alle invallen en improvisaties vergelijkbare kansen. Het begint ermee dat de beide acteurs vanuit een cirkel naar een andere cirkel rennen, een op de grond gelegde hoepel, waarboven een microfoon hangt. Daarin spreken ze woorden die met ruimte en kwantummechanica te maken hebben, zoals ‘supernova’. Uitgangspunt van de voorstelling is de ‘God is dood’-theorie van Nietzsche, waardoor de mens op zichzelf is teruggeworpen. In die nieuwe, kille wereld moet de mens opnieuw voor zichzelf een plaats veroveren.

De spelers vertellen beslist boeiend over de ruimte, en vooral over de raadsels van die ruimte. Ze dragen een soort gladde ruimtevaartpakken, zoals we die uit ruimtefilms kennen. Maar er zitten ook wel kinderlijke elementen in, zoals de lange baard die een van hen opplakt nadat hij gezegd heeft ‘dat een reis door de ruimte een reis is van tienduizend jaar’. Ook de verwondering over de onpeilbaarheid van het universum is niet helemaal origineel. Eigenlijk is het altijd hetzelfde als het over ruimtereizen gaat, en daarop ontvouwt deze voorstelling geen nieuwe visie.

De kubus waarom het allemaal draait is op een gegeven moment zelf een ruimtevaartschip, maar het is ook een onhandelbaar object dat een eigen wil heeft en dat de beide personages tot elkaar veroordeelt. De mooiste scènes zijn de intieme, die waarin de aarde een kleine bol is en de zon of maan als een rode bol aan de hemel verschijnt. Op die momenten onderga je als toeschouwer de raadselachtige schoonheid van het heelal. Ik ken YoungGangsters als een fel, mateloos-gedreven gezelschap van Lotte Bos en Annechien de Vocht, dus het verbaast me dat hun regie enigszins vlak is. Een reden zou kunnen zijn is dat het onderwerp van ruimte in combinatie met natuurkunde en kwantum-mechanica zich nauwelijks in theatervorm laat vatten. De spelers nemen alles zo serieus, dat je af en toe verlangt naar verlossende humor. Het slotbeeld daarentegen is weer prachtig, net zoals het begin: het tweetal reist in de kubus daadwerkelijk en uiterst realistisch door de oneindige ruimte. Dat is de sensatie die je als toeschouwer wilt ondergaan.

Foto: Salih Kilic