Troosten komt voort uit Jochen Ottens onmacht om zijn dochter te laten stoppen met huilen. Dat hij zo weinig empathisch vermogen heeft, bemoeilijkt de zaak aanzienlijk. In tegenstelling tot zijn hoog-sensitieve vrouw is hij laag-sensitief. Als hij iets voelt, doet hij er niets mee. Dat kropt zich op in zijn onderbuik. Met Troosten breekt Otten een lans voor de emotioneel onbeschikbare man.

Nee, hij heeft niks met zijn kind, geeft hij al snel met lichte tegenzin toe. Ze huilt. En als ze huilt, laat ze zich alleen troosten door Nijnie, haar knuffelkonijn. Maar Nijnie is niets dan een levenloos object waar je ‘de gevoelens van liefde op projecteert die je graag wilt krijgen’. Terwijl het niet tot liefhebben in staat is. Hijzelf functioneert, blijkt later, als de knuffel van zijn vrouw.

De druk pratende Jochen Otten hanteert een ijzersterke stand-up stijl. Zijn hardste grappen zijn intelligent ingekleed in de context: hij weet zonder aanstoot te geven over kanker te geinen, of per ongeluk zijn minuscule moeder dood te trappen. Met de ene verrassende parallel na de andere maakt hij zijn gevoelens op beeldende wijze inzichtelijk. De vliegen vastgeplakt in de plafonnière vergelijkt hij met mannen met kinderen: ‘waarom hebben jullie me niet gewaarschuwd?’

Het hoogtepunt van de avond is zijn waterdichte comedyriedel waarin hij grote politieke problemen koppelt aan emotioneel onvermogen. Doorgaan met het eten van vlees met het oog op de stijgende zeespiegel: massaal emoties wegstoppen. Klimaatproblemen gaan naadloos over in vluchtelingenproblematiek. Als ons land straks onder water staat, zijn de rollen omgedraaid. ‘Maar jullie waren toch goede dijkenbouwers?’ ‘Ja, we dachten ook dat we konden voetballen!’

Tussen alle weggelachen problemen door, deelt hij ook persoonlijk zware informatie met de zaal. Kort, zonder drama, maar daardoor des te pakkender. De fouten van de vroedvrouw, waardoor zijn kind blauw ter wereld is gekomen. Zijn wantrouwen in huisartsen, omdat zijn zus al jong overleed aan kanker. Redenen genoeg om emotioneel onbeschikbaar te worden.

Als hij zijn emoties niet wegstopte, zou hij al lang iemand hebben omgelegd. Steeds loopt hij terug naar zijn werkbank om door te gaan met het in elkaar zetten van een Kalasjnikov. Een goede vondst om het publiek deelgenoot te maken van zijn opgekropte frustraties. Terwijl de werkzaamheden aan zijn wapen vorderen, neemt de spanning in de zaal toe. Er wordt ongemakkelijk gelachen, ervan uitgaande dat het een grapje is.

Hard van buiten, zacht van binnen, hopen we dan maar. Gedurende de voorstelling blijkt uit elk verhaal meer liefde voor zijn vrouw en kind. Zijn vrouw, Maria, is duidelijk aan hem gewaagd, ondanks haar gezonde hoog-sensitiviteit. Zijn dochter, Sammy, een grote inspiratie: zijn droom is dat iedereen net als zijn dochter kan houden van levenloze objecten.

Met zijn kaalgeschoren hoofd, en harde afgemeten stem komt hij gemakkelijk agressief over. Hij speelt daar succesvol op in. Als hij met zijn Kalasjnikov in de aanslag klaarstaat om al zijn opgekropte emoties los te laten op de wereld, ben je je leven niet zeker. Gelukkig valt er alleen een enorm knuffelbeest uit het plafond. Het gevaar is direct geweken. Otten laat zich troosten door een levenloos object, en wij hebben in een fractie van een seconde niets meer te vrezen.

Foto: Anne van Zantwijk