Ze vallen in elkaar, trekken zich aan elkaar op en rollen door hun eigen lichaam heen. Drie mensen bewegen als één lichaam met elkaar mee. Hun twaalf armen en benen stuwen met elke nieuwe aanraking of duwen het rizoom voort. Qutb van de Vlaams-Marokkaanse Sidi Larbi Cherkaoui is het hoogtepunt van The Battle van Introdans. Voor het oog van een op de achtergrond voltrekkende zonsverduistering, zwaaien, slingeren en vallen de lichamen op de steedse intensere en snellere percussie. Alsof er een ritueel volbracht moet worden. Alsof er iets moet worden doorstaan, voordat de zon weer kan verschijnen.

Het vormt een hypnotiserende metafoor in The Battle, een eerbetoon aan de Slag om Arnhem die 75 jaar geleden plaatsvond. Als de zwaarte waar je doorheen moet voor er weer licht kan schijnen. Roel Voorintholt koos deze en drie andere stukken. In een filmpje vooraf komen veteranen aan het woord die vertellen over de Slag en legt Voorintholt uit hoe de stukken in het thema passen.

Zo wordt het ingetogen Missa Brevis (wereldpremière 1958) van één van de vernieuwers van de moderne dans, José Limón, gelieerd aan een tijdens de slag vernielde kerk in Arnhem. Limón maakte de bijna religieuze choreografie op een door de Hongaarse Zoltán Kodály gecomponeerde mis. Op het ingetogen ‘Kyrie Eleison’ heffen de mannen en vrouwen de handen op, vouwen ze samen en zakken op de knieën, een geometrisch georganiseerde kerkgang.

Er zijn verstilde beelden van een doodsscène, waarin de dragers de vrouw met hun armen als ribben begraven en omvouwen. Maar ook momenten van viering komen voorbij, waarin uitbundig wordt gesprongen op het ‘Gloria in excelsis Deo’. Ook na meer dan zestig jaar raakt Límons heldere en eenvoudige, maar zeker niet simpele Missa Brevis nog.

In Alma maakt de Spaanse choreograaf Cayetano Soto een stuk voor zeven vrouwen. In zwarte, lederen bodies liggen ze als gekrenkte spinnen en langpootmuggen op de grond, hun ledematen in rare hoeken, terwijl ‘remember me’ klinkt. In de context van de Slag om Arnhem zou je het kunnen zien als een verwijzing naar de gesneuvelde soldaten van destijds, en een roep om herdenking. Maar voor je het weet is Alma al voorbij. Wat je ziet vormt een aanzet die vooral nieuwsgierig maakt naar wat dit stuk zou kunnen zijn, wanneer het niet zo abrupt zou aflopen.

Slotstuk van de avond vormt The Hunt van Robert Battle. Energiek, vol kracht en testosteron, en elkaar uitdagend maken zes mannen zich klaar voor de strijd. Battle maakt in zijn choreografie gebruik van martial arts, wat veel wilde sprongen en groot uitgedragen trainingsgevechten oplevert. Wanneer de mannen als paartjes door de ruimte dansen, intiem met elkaar verkleefd, vormt dat een subtiel tegenwicht. Toch voelt het vreemd: verder vormt The Hunt vooral een opmaat voor de strijd, wat best een gekke manier is om een avond die een eerbetoon aan de Slag is te eindigen. En dat terwijl de andere stukken zo mooi reflecteren….

Foto The Hunt: Hans Gerritsen