‘Ze heeft zichzelf doodgemaakt, en ik zal nooit snappen waarom.’ Dat zegt Dunya aan het eind van de klassenvoorstelling Sweet Sixteen over haar zus Dido. Nog even en ze is ouder dan zij ooit geworden is. En dan zegt ze, terwijl ze met grote ogen de klas inkijkt: ‘Ik heb jullie nodig.’ (meer…)
Het is haast een traditionele balkonscène, de opening van Sweet like a chocolate. Alleen is de grote, geheel in het zwart gehulde figuur die omhoog kijkt naar de vrouw op het balkon nauwelijks een Romeo te noemen. Met zijn zwarte bodysuit, inclusief muts over zijn hele gezicht, lijkt hij meer op iets uit een horrorfilm. Zijn spinachtige bewegingen en slepende pas hebben iets dreigends. Instinctief hoop je dat hij haar niet te pakken krijgt, dat mooie meisje in haar crèmekleurige gewaad. Maar zo simpel liggen de verhoudingen niet, blijkt als ze uitdagend naar hem begint te fluiten.
Sweet like a chocolate, door dansgezelschap ICK Amsterdam, is de eerste dansvoorstelling in dertig jaar die te zien is in het Bellevue Lunchtheater. Hoewel de voorstelling gedanst wordt door twee dansers (de Portugese Maria Ribas en de Franse Victor Callens), noemen de makers, artistiek leiders Pieter C. Scholten en Emio Greco, het een solo.
Het gaat namelijk niet om hem, het gaat om háár, en de manier waarop ze zich verhoudt tot die grote, mysterieuze zwarte figuur. Verleidelijk bewegend daagt ze hem steeds weer uit. Ze vleit zich tegen hem aan tot hij haar te hardhandig vastpakt, ze beweegt haar gezicht naar het zijne tot hij in haar kin bijt. Als ze bovenop hem staat en hem te baas denkt te zijn, rukt hij even later haar zwarte pruik eraf en trekt haar jurk uit, waarna ze in haar ondergoed staat.
Het is een spannend spel om naar te kijken, dit verkennen van de eigen grenzen. Met originele bewegingen bouwen de twee de spanning op. Soms rijzen ze sidderend omhoog als slangen, of draaien precies synchroon met de heupen tegen elkaar, tot de schim te snel begint te draaien en zij zich losmaakt.
Sweet like a chocolate gaat over een vrouw die haar eigen (seksuele) identiteit probeert te vinden, terwijl ze van alle kanten bekeken wordt. Een leuke vondst zijn de drie grote bewegende lampen op het podium, die haar in de gaten lijken te houden. Soms draaien ze met haar mee en wanneer zij bevelend vraagt of ze begeerlijk is, gaan ze op en neer als om ‘ja’ te knikken. Eén keer gaat Ribas vol in het licht van de lampen staan, waar ze eerst lijkt te genieten van de aandacht. Maar langzaam begint ze de meest verschrikkelijke grimassen te trekken in het licht; een sterk beeld dat een heerlijk unheimische sfeer oproept.
Wat doet bekeken worden met de vrouwelijke seksualiteit en hoe kijken wij naar vrouwen? Aan zulke vragen ontkom je niet tijdens deze voorstelling. Het publiek wordt in de rol van voyeur gedwongen, zeker nadat Ribas zich – na wat verward gebrabbel – aan je heeft voorgesteld (‘Hi, I’m Maria and I’m from Portugal)’. Hoe moet je kijken naar een jonge vrouw die trots danst in doorschijnend ondergoed? Naar een grote hand op een vrouwenborst, of een voet in haar kruis? Allemaal beelden die op een haast fysiek niveau een reactie bij je oproepen.
Zowel de soundtrack als de dans werken toe naar een extatische climax: een uitbundig duet op de vijfde symfonie van Beethoven. Het is wat gewaagd om zo’n overbekend stuk te kiezen, maar het werkt. Al die opgebouwde spanning vraagt om een bombastische ontlading. De choreografie is schitterend; expressief en origineel, met een aantal spectaculaire momenten, zoals wanneer Callens Ribas hoog optilt en haar vervolgens op de grond gooit.
Ribas danst meeslepend en laat veel persoonlijkheid zien. Met Callens als haar grote, intimiderende wederhelft is Sweet like a chocolate een prikkelend geheel, waarvan haast niet weg te kijken is.
Foto: Alwin Poiana
