Het ziet er zo idyllisch uit: groene weilanden met wat koeien en tegen de horizon van bomen, huizen en een kerktoren. Maar ook: felle straatverlichting, autolampen, constant het geruis van de stad. De nostalgie die je voelt bij een traditioneel landschap laat zich vaak moeilijk verenigen met de realiteit: graslanden die veel te weinig ecologisch divers zijn, met koeien die veel te veel stikstof uitstoten, kunstmestproblematiek en problemen met de grondwaterstand.

Op een dergelijke complexe locatie, te weten een weiland van een (gangbare) kaasboerderij in het pittoreske Zoeterwoude, speelt PS|Theater de voorstelling Onze Grond. De voorstelling begint al voor vertrek naar de locatie, in het theater waar je in gemoedelijke setting wordt uitgenodigd voor een bordspel. Dit speelt rond de vraag wat er moet gebeuren met een onbenut stuk grond aan de oostkant van het plaatsje Akkerdorp, een typisch polderdorp ergens in het Groene Hart. Moet het een natuurgebied worden of een nieuwbouwwijk? Een boerderij of een zonnepark?

Door middel van een meeslepend landje-pik bordspel raak je alvast wat betrokken bij het dorp en de verschillende belangen die spelen. Het plotselinge bericht van de gemeente dat er op die locatie een groot distributiecentrum zal worden gebouwd, is dan ook nogal onthutsend.

Tijdens de busreis wordt al duidelijk dat de inspraakavond hierover nogal rumoerig is verlopen. Er werd een baksteen gegooid en Stefan, een weduwnaar die net zijn huis wilde gaan verkopen (meeslepend gespeeld door Wil van der Meer), neemt een stoel en zet die op het landje. Op ‘Onze Grond’. Hij zal niet rusten tot het plan van de baan is.

Nog drie anderen voegen zich bij hem. Een jonge pragmatische aanstaande moeder (Julia Lammerts), een drukke al wat oudere moeder wier huis moet worden gesloopt omwille van de bouwplannen (Rian Gerritsen) en de meester van het dorpsschooltje (een prachtrol van Tijs Huys). Waar de twee vrouwen vooral zorgen hebben over de directe toekomst van henzelf en hun kinderen, blijkt deze meester een jonge milieuactivist die vooral het brede perspectief ziet. Hij ziet hoe slecht het gesteld is met de natuur, de aarde, dat er overal brandhaarden van geweld zijn en dat ons megalomane consumentisme (dat door dit soort megapakhuizen wordt gefaciliteerd) de wereld om zeep zal helpen.

Klinkt dit alles nogal zwaar op de hand? Misschien, maar door de frisse aanpak van regisseur Pepijn Smit is Onze grond vooral een heel onderhoudende voorstelling met leuke typetjes en verrassende wendingen, die langzaam maar zeker toespitst op de onontkoombare waarheid. De sferische, poëtische muziek van Rian Evers en Ralf Gerritse maakt ook de onderbuikgevoelens los. Het ìs vijf voor twaalf, we moeten nú in actie komen om het leven van onze toekomstige generaties nog enigszins draaglijk te houden.

Als aan het einde van Onze grond een breekbaar toekomstbeeld samenkomt met de stem van de aarde en de (ondanks alle tegenslag nog steeds aanwezige) strijdlust van de personages, stromen de tranen. PS|Theater weet bij iedereen het gevoel van grote urgentie te wekken, het is nog niet te laat.

Foto: Ben van Duin