Met New Moves, een van de hekkensluiters van het seizoen van Het Nationale Ballet, krijgen de dansers met makersambities een podium. In de grote operastudio van De Nationale Opera & Ballet worden zeven korte choreografieën getoond, waarvan Bastiaan Stoop en Christiano Principato ieder twee afleverden. De werken variëren van een eerste verkenning tot een doordachte solo.

Eerste schreden op een nieuw pad zijn het in een aantal van de stukken die nog dichtbij de gekende balletvocabulaire en -uitdrukkingsvorm blijven en hier en daar naar NDT-esthetiek lonken. Basisthema’s als innerlijke drijfveren en onderlinge verhoudingen krijgen vorm in vier mannensolo’s, twee man/vrouw-duetten en een vrouwentrio.

De drie vouwen openen het programma. Hun hakken, armbewegingen en latere passen refereren soms aan flamenco. Ze zitten soms op één lijn, verwijderen zich van elkaar, om daarna weer samen te komen en te eindigen in uitreiken en omhoog kijken. Wil maker Bastaan Stoop hiermee ook wat over de positie van vrouwen zeggen? De choreografie legt in ieder geval een spanningsveld tussen de vrouw in opmars en de muze in de dans bloot.

Na deze opening speecht artistiek directeur Ted Brandsen. Internationale tournees, een Holland Festival-productie, Het Nationale Ballet heeft een bomvol programma. Aan het New Moves-project mogen de dansers daar omheen – in hun eigen tijd – bijdragen. 

‘The credit belongs to the man wo is actually in the arena, whose face is marred by dust and sweat and blood’, het door choreograaf Olivia Lecomte aangehaalde citaat van Theodore Roosevelt krijgt een overtuigende weerklank in de dans van Daniel Robert Silva, coryfee bij Het Nationale Ballet. Silva is een sterke en soepele danser die zijn hart en ziel in iedere beweging legt. Schijnbaar moeiteloos overstijgt hij het technisch kunnen om de toeschouwer mee te nemen in zijn reis. 

HNB-Associate artist Peter Leung springt uit het programma met een eigentijds duet. Geen vastgelegde verhoudingen, maar een onderling aftasten, waarbij vrouw en man niet voor elkaar onderdoen. Veel vloerwerk, het vocabulaire is aards en de aanrakingen zijn leesbaar en herkenbaar. 

Aan alles is deze avond af te lezen dat de choreografen in spe, de dansers en andere medewerkers alles op alles zetten om hun ideeën over het voetlicht te krijgen. Met ieder een paar minuten ontstaat een samengebald programma van een half uur, dat barst van de energie.

Maar het concept van New Moves roept ook vragen op. Zijn de dansers pas echt vrij in hun vrije tijd, zoals Ted Brandsen zegt? Buiten het BIS-gezelschap? Brandsen begon ooit zelf tijdens een workshop-programma met creëren. Maar inmiddels is talentontwikkeling al lang geen bijzaak meer, investeren in de toekomst vraagt om tijd en ruimte voor nieuwe makers. Ook om hun werk in relatie tot het publiek te ontwikkelen. Is een toekomstbeeld gecomprimeerd in een half uur genoeg om nieuwe zaadjes te planten?

Foto: Daniel Robert Silva in Hom(m)e, Michel Schnater