In Melanine ten strengste verboden vertellen Gavin-Viano & Wisdom Lanes het waargebeurde verhaal van de ‘Scottsboro Boys’, negen zwarte tieners die in de jaren dertig ten onrechte werden veroordeeld voor verkrachting.
Regisseur Gavin-Viano Fabri maakte de voorstelling in 2017, in het tweede jaar van de regieopleiding van de Toneelacademie Maastricht. Op de Parade is nu een ingekorte versie van de voorstelling te zien – om op het festival te kunnen spelen bracht Fabri het stuk terug van 70 minuten naar 35 minuten.
Het levert een stuk op dat zeer nieuwsgierig maakt naar de avondvullende versie. Fabri creëert vanaf het begin een schurende verwarring door de dubieuze vorm van een minstrel show te hanteren, de varietévorm waarin zwarte performers vaak met blackface en roodgestifte lippen tot clown werden gereduceerd. Ook hier heeft een witte spreekstalmeester (Isha Ferdinandus) de leiding over een grote groep zwarte acteurs (o.m. Fabri zelf, Roxana Verwey en Mitchel Gallant), die hun eigen verhaal willen vertellen maar tegen heug en meug in een strakke entertainmentvorm worden gedwongen. Slim zet Fabri zo de spanning tussen de zwarte cast en het grotendeels witte publiek in als inhoudelijke onderlaag.
Het verhaal van de Scottsboro Boys kent veel overeenkomsten met dat van de Central Park Five, de zaak die nu zo veel aandacht heeft vanwege de Netflixserie When They See Us. Het is een bekende samenkomst van systemisch racisme, wanhopig verzet en gekmakend onrecht. Fabri gebruikt de onderliggende showvorm echter om de historische feiten te doorsnijden met anachronistische of absurdistische scènes waarin tal van andere thema’s de revue passeren, zoals vastgeroeste ideeën over mannelijkheid binnen de zwarte gemeenschap en het effect dat institutioneel racisme binnen het onderwijs heeft op mensen van kleur (er wordt een lange passage geciteerd uit het invloedrijke werk The Mis-education of the Negro, dat ook in de jaren dertig verscheen – maar tegelijkertijd becommentarieert de scène Fabri’s eigen ervaringen op de Toneelacademie).
Vanwege het knip- en plakwerk dat er nodig was om de voorstelling op de Parade te kunnen spelen voelt deze versie nog wel wat fragmentarisch aan. Er zitten echter meer dan genoeg goede vondsten in om enorm benieuwd te worden naar de volledige versie, die in september op het Amsterdam Fringe Festival te zien zal zijn.
Foto: Diederick Bulstra
