We zijn de rijen bieten en bleekselderij inmiddels voorbij gewandeld. Achter de kassen van een voormalige rozenkwekerij in het Noord-Hollandse Stompetoren, waar het nu geurt naar broeierig groen, ligt een uitgestrekt weiland. Daar, onder de blote hemel, speelt tijdens Festival Karavaan de muziektheatervoorstelling Luchtbespiegelingen van Anne Roos Rosa de Carvalho. ‘Kijk omhoog. Wat zie je? En de lucht? Kijkt de lucht terug?’ zo kondigt de voorstelling zich op papier aan.

Nou dat hebben de makers geweten. Tijdens de première barst het woeste wolkendek tot twee maal toe onaangekondigd open. Regen geselt de toeschouwers op hun kratjes, alsook de drie actrices die dapper doorspelen, totdat apparatuur het laat afweten en een opgeblazen decorstuk aan stukken waait. Maar na twee onderbrekingen brengen Sofieke de Kater, Puck Pomelien Busser en Rosa de Carvalho hun relaas toch tot een goed eind. Gelukkig. Want tekst en performance zijn het zeker waard om gezien en gehoord te worden.

Rosa de Carvalho schreef een vervreemdend discours tussen drie verschillende posities, die van een slimme chemicus, een ambitieuze vliegtuigdirecteur en een links-antroposofische kunstenaar. Alle drie hebben ze zo hun zorgen over het klimaat, maar ze ook hun belangen, meningen en principes. En een verleden.

Vorig jaar maakte Rosa de Carvalho voor Karavaan de geëngageerde audiowandeling Landgezelschap, een monoloog gericht aan haar toen nog ongeboren kind. Net als bij Landgezelschap tekent geluidskunstenaar Fedde ten Berge bij Luchtbespiegelingen voor de soundscape – na afloop tovert hij als toetje ook nog wat spookgeluiden uit instrumentaria dat met antennes, handen en luchtgolven wordt aangestuurd. Zodat we kunnen opdrogen in de warme kassen.

De setting in het weiland is die van een conferentie, waar slechts drie van de driehonderd congresgangers zijn komen opdagen. En wij: een groepje onwetende toehoorders. Al snel blijkt dat James (De Kater), Lucy (Rosa de Carvalho) en Ryan (Busser) er onderling nog lang niet uit zijn, over oorzaak, gevolg en verbetering van de afnemende luchtkwaliteit.

Het idee van een conferentie als vooropgezette val om personages bij elkaar te laten blijven, mag dan misschien minder origineel klinken, het werkt hier wel. Vooral omdat de belangen van de drie vrouwen op metaniveau steeds meer gaan botsen. De tekst van Rosa de Carvalho springt daar met genoeg lucht (lees: humor) mee om. Bovendien zorgt ze zelf achter een (ingepakte) piano voor afwisselende liedjes met raak gezongen zinnen. Die soms knap timen met de regendruppels.

Ze speelt zelf Lucy (een verwijzing naar de vermeende LSD-theorie achter het Beatles-nummer Lucy in the Sky with Diamonds), een zweverige performancekunstenares die zich heeft teruggetrokken in een yoga-ashram. Van daaruit wil ze hartslagen laten kloppen op de energie van regenbogen. Of zoiets.

Ryan (denk Air erachter) is met koffer en colbert de geharde carrièrevrouw, een kittig personage van Busser. Centrale rol speelt James, die in de verte gemodelleerd lijkt naar de 102-jarige chemicus James Lovelock, bedenker van de Gaia-hypothese. De Kater, in witte labjas, krijgt de zinnen vol wetenschappelijke theorieën vloeiend over haar lippen. Samen hinkstapspringen ze grotesk door het grote weiland. Hun vervreemdende, muzikale motoriek (waarin de hand van eindregisseur Ria Marks te herkennen is) tilt Luchtbespiegelingen boven het realisme uit. Zodat de voorstelling inderdaad ergens tussen weiland en wolk gaat zweven. Daar waar vogels, helikopters, windmolens en fabriekstorens om voorrang vechten aan de horizon. Nu hopen dat de Hollandse Lucht, zo grimmig als ze die premièremiddag ook reageerde, de oprechte zorgen, opstijgend vanuit het weiland, toch heeft waargenomen.

Foto: Moon Saris