Wat als je digitale versies van jezelf kan maken, waardoor je overal tegelijkertijd kan zijn? Een fascinerende vraag die de one-womanmusical #Los stelt. Jammer dat het script teleurstelt.

Ellen (Cystine Carreon) moet alle ballen in de lucht houden. Ze is een succesvolle zangeres, maar ook moeder van een tienerdochter die haar volle aandacht opeist en echtgenote van een man die geen rekening houdt met haar agenda. Als ze na een optreden het ‘tandenmannetje’ tegenkomt (een onbetrouwbare ondernemer, want kalend hoofd en lange tanden) krijgt ze een onverwachte oplossing toegeworpen: wat nou als ze digitale evenbeelden van zichzelf kan maken, waardoor ze altijd overal aanwezig kan zijn?

Een verleidelijk aanbod, maar met zo’n onappetijtelijk gebit voor zich moet ze er toch even over nadenken. Als ze na afpersing toch de sprong in het diepe waagt, komt ze in een digitale wonderwereld terecht waaruit ze niet meer kan ontsnappen.

In de promotietekst van de voorstelling wordt #Los een ‘filmische one-womanmusical over de toekomst’ genoemd. De musical doet inderdaad denken aan films die met soortgelijke onderwerpen hebben geworsteld. Ellen deed me denken aan Samantha, de AI uit Her (2013) die op zoveel plekken tegelijkertijd was en zoveel verschillende relaties aanging dat haar identiteit te complex werd voor de eenvoudige sterveling Theodore Twombley. Of Evelyn Quan Wang uit Everything Everywhere all at Once (2022) die de liefde voor haar familie terugvindt nadat ze talloze alternatieve tijdlijnen van haar eigen leven heeft gezien. Beiden veranderen onherroepelijk omdat ze de dagelijkse werkelijkheid ontstijgen en iets meemaken dat hun verbeelding te boven gaat.

De verhaallijn in deze voorstelling is echter een stuk minder avontuurlijk. Als Ellen haar fysieke lichaam verliest en alle digitale kennis in de wereld absorbeert, verandert ze in een Whatsapp-gesprek voor haar man en dochter en een algoritme dat onderzoekt of het vriendje van haar dochter wel of niet vreemdgaat. Over haar carrière horen we niks meer, laat staan over de impact die haar transformatie heeft op wie zij is buiten haar gezin. Het niet kunnen loslaten van haar familie lijkt het belangrijkste thema van de voorstelling en dus krijgen we een vrouw te zien die ondanks al haar nieuwe superkrachten volledig in dienst staat van haar man en kind.

Daarbij helpt het niet dat het script van Roos Schlikker en Erris van Ginkel, die ook tekent voor de regie, alle kanten opvliegt. Het voelt aan als een improvisatie-oefening, waarin steeds weer een nieuwe plotwending in de mix wordt gegooid: een vermist familielid, een bijna-fataal ongeluk, een fout vriendje, digitaal mislukte experimenten. Geen van allen worden interessant genoeg om een emotionele impact achter te laten. Zo duren de 1 uur en 15 minuten van de voorstelling wel erg lang.

De muziek van Rogier Bosman wordt belemmerd door weinig tot de verbeelding sprekende liedteksten, maar weet de voorstelling zo en nu dan wel muzikaal naar een hoger plan te tillen. Wanneer Ellen net digitaal is geworden, zingt ze dat ze alle noten in haar leven nu met gemak haalt. De noten die ze zingt variëren van hoog naar laag en staan voor de uitstekende prestaties die ze nu als professional, moeder en echtgenoot haalt. Bosman maakt hier een creatieve vertaling van vorm naar inhoud, net als de vervormingen van Carreons stem die zo nu en dan te horen zijn. Zo lijkt haar personage al in muziek en stemgebruik los te komen van haar analoge zelf.

Het creatieve team kan zich gelukkig prijzen met Cystine Carreon, een van de betere actrices in het musicalvak die het beste maakt van het script. Maar al met al blijft #Los een fascinerend idee, verpakt in een matige musical.

Foto: Raymund Pacis