In hun geestige nieuwe performance voert het Brusselse gezelschap Tristero de comments section van een YouTube-video ten tonele. Het onderlinge gekibbel en het totale onvermogen om naar de ander te luisteren roept een tragikomisch beeld op van moderne communicatie.

‘C’est à moi qu’tu parles!?’ In een van de mooiste scènes van La Haîne, de moderne filmklassieker van Matthieu Kassovitz, imiteert Vincent Cassel Robert de Niro in Taxi Driver. In zijn eentje voor de spiegel speelt hij een aggressieve machtsfantasie uit waarin alle onderliggende frustraties naar boven komen borrelen.

Het is het ideale uitgangspunt voor een voorstelling over de comments die onder iedere YouTube-video verschijnen. Niet voor niets worden deze discussieplekken ook wel ‘het afvoerputje van het internet’ genoemd: het is regelmatig een totale kakofonie van onderbuikgevoelens, paranoïde fantasieën, jij-bakken, Godwins en maar heel af en toe iets dat relevant is voor het filmpje waar het onder staat. (Je zou kunnen zeggen: het internet in zijn puurste vorm.)

Tristero brengt dit materiaal op hun gebruikelijke droogkomische wijze tot leven. De zes acteurs (de vaste kern van Peter Vandenbempt, Kristien De Proost en Youri Dirckx is voor de gelegenheid aangevuld met Cédric Coomans, Pierre Sartenaer en Mélanie Zucconi) staan op een rij voor een groot projectiescherm, waarop het fragment van 33 seconden nog eens in extreme slow motion wordt afgespeeld. Een voor een spreken ze de Franse, Engelse, Nederlandse en Duitse commentaren van anonieme YouTube-gebruikers uit, waarbij herkenbare archetypes de revue passeren, zoals de persoon die steeds kalm zijn mening uiteen blijft zetten tegenover een obvious troll, de spambot, de spellingsnazi, de onverbeterlijke betweter (die vaak voor rekening komt van Sartenaer, die met zijn Franse accent en neerbuigende intonatie een heerlijke snob neerzet) en de persoon die ALLEEN MAAR IN HOOFDLETTERS COMMUNICEERT.

Het is bekend terrein (zelfs op YouTube zelf wordt in zogenaamde YouTube Reacts-video’s op vergelijkbare wijze de draak gestoken met de comment-cultuur), maar wat Tristero mooi uitspeelt is de dynamiek van zo’n typische uitwisseling. Door zo’n beetje een hele comments section (weliswaar in bewerkte versie) op te voeren wordt duidelijk dat het in feite heel veel microconversaties zijn, waarin dezelfde thema’s eindeloos worden herhaald (zo komt op hilarische wijze telkens opnieuw aan de orde hoe de scène uit La Haîne eigenlijk is opgenomen) en niemand de moeite neemt om alles achter elkaar te lezen. Vanwege dit overweldigende egocentrisme worden de schaarse momenten waarop iemand eens een vraag beantwoordt bijna heldhaftig, een baken van barmhartigheid in een zee van id.

Dat de stroom aan banaliteit nergens deprimerend wordt is een direct gevolg van de ruimhartige manier waarop Tristero te werk gaat. In bijna al hun voorstellingen (met uitzondering van het onverhoeds woedende Reset) wordt de mens met welwillende spot bekeken. Dat levert misschien niet het meest gevaarlijke of onontkoombare theater op, maar met het consequent toegepaste mensbeeld breekt het gezelschap wel een lans voor een zachte, zoekende aanpak waarbij empathie centraal staat. Met Leave a comment zet het gezelschap daarmee paradoxaal genoeg een aangename voorstelling neer over het minst aangename hoekje van het wereldwijde web.

foto: Alice Piemme