Een huiskamer in Buitenveldert is het podium, bij Olaf en zijn vrouw zijn we te gast. Gezelschap Bouman&Henkel in samenwerking met CC Amstel, het culturele centrum van Zuid, brengt op locatie de voorstelling Helden van Zuid. De uitvoering kent geen pretentie, is eerlijk en oprecht, belooft niet meer dan wat ze biedt. Dat maakt de vorm van documentair theater door Bouman&Henkel niet per se tot een grootse gebeurtenis, maar wel intiem en persoonlijk.

Dit is een vorm van ouderwets tussen schuifdeuren spelen, al zijn die deuren in dit geval een zijmuur en een tafel. De acteurs zitten in de openingsscène met hun rug naar de bezoekers, ze dragen een felgekleurde cape op zwarte kostuum. In een kort rondje stellen ze zichzelf voor met ieder een specifiek kenmerk: de ene luistert graag, de ander helpt mensen in de supermarkt, een derde is afkomstig uit Syrië, de vierde zorgt voor haar broer. Daarna ‘bevriezen’ ze in hun kenmerkende houding (hulpvaardig, luisterend, assertief) en begint een spel vol persoonlijke verhalen, afgewisseld met een milde vorm van publieksparticipatie. De Syrische jongen vertelt over zijn aankomst in Nederland, de Chinese jongeman over zijn Chinese kennis die zijn homoseksuele gevoelens ontdekt en het land ontvlucht.

Roerend en puur is het verhaal van de jonge Syrische vrouw die haar moeder plots verliest. Ze wikkelt een stuk papier af en die witte strook papier verbeeldt haar moeder die ze in haar armen houdt, ondertussen zingt ze een doorleefd lied voor haar. En de Nederlandse verhalen ontbreken evenmin, bijvoorbeeld van de vrouw die twee keer per week van Amsterdam naar Leeuwarden reist om haar gehandicapte broer te helpen. Haar opofferingsgezindheid voert naar de kern van waar het om draait: wie zijn helden, wat zijn helden en welke daden verrichten helden?

Soms in een vraag-antwoordgesprek met het publiek en soms in een quiz over helden, komen we geleidelijk aan te weten wat helden zijn. Behulpzaamheid is de omschrijving die het dichtstbij komt. Er ontstaan nieuwe woorden, als mantelzorgheld, taalheld, supermarktheld, selfieheld, buurtheld en zorgheld. De vrouw die drieënzestig wordt beschouwt zichzelf als heldin: ze kan nog alles, werken, in de maatschappij staan. Maar ze verliest haar werk en daarmee haar ‘psychische salaris’, ofwel ze verliest haar zelfvertrouwen. Ze geeft het treffend weer: het is ‘het meedogenloze dilemma tussen fysieke leeftijd en mentale leeftijd’.

Rollen papier met daarop schrifttekens, als in de Chinese cultuur, spelen een grote rol in het beeld van Helden van Zuid. De beschreven papierrollen markeren het visuele aspect van de uitvoering. De spelers zijn de wijkbewoners uit Amsterdam-Zuid, niet per se geschoold of geoefend, maar ze bezitten wel de drang tot spelen, tot theater maken. Het alledaagse en het bijzondere wisselen elkaar af per verhaal. De voorstelling lijkt op de reeks WijkSafari van Adelheid|Female Economy die dezelfde vragen oproept: weet je wie achter de deuren van je appartementencomplex wonen, wie je buren zijn, wie er schuilgaan achter de ramen in de straten waar je elke dag doorheen fietst? Nee, dat weet je niet, maar theater zoals van Bouman&Henkel kan je dat inzicht bieden.