In de schoolklasvoorstelling Happyclappy A School Of Life voert maker Willemijn Zevenhuijzen een drietal clowns/gastdocenten op die totaal geen orde kunnen houden. Het unieke aan de voorstelling is dat de chaos die dit in het puberpubliek veroorzaakt een essentieel onderdeel van het geheel is.

Bij lokaal BV01 in de middelbare school Academie Tien in Utrecht staat een clown voor de deur. Ze probeert enige orde te scheppen in het clubje scholieren dat om haar heen staat: iedereen krijgt een emoticon-sticker en een naamplaatje, daarna mogen ze pas het lokaal aan. Maar haar voorkomen bemoeilijkt haar taak: welke zichzelf respecterende puber neemt een clown serieus?

Geen wonder dus dat deze Frenkie (Willemijn Zevenhuijzen, tevens de maker van de voorstelling) en haar eveneens als clown geschminkte collega’s Prenkie (Elias De Bruyne) en Mickey (Henke Tuinstra) een enigszins vermoeide en chaotische indruk maken. Ze zijn, leggen ze uit, gastdocenten van de nomadische organisatie Happyclappy, A School Of Life, die de leerlingen enkele lessen komen geven om ze uit hun normale schoolsleur wakker te schudden. De docenten maken geen al te onderlegde of betrouwbare indruk: zo komen we van Mickey te weten dat ze een contactverbod heeft en is Prenkie eigenlijk conciërge. Met moeite (en enige subtiele hulp van de echte docent van de klas die de voorstelling bijwoont) houdt Frenkie haar collega’s en de leerlingen in het gareel.

Het sterke aan Happyclappy a school of life is dat de voorstelling zo een prettige chaos uitlokt. Vanwege het compleet onvoorspelbare verloop van de performance en de onbetrouwbare autoriteitsfiguren in de hoofdrol maakt het stuk veel ruimte voor rebellie, die sommige van de aanwezige leerlingen dan ook gretig aangrijpen. Als Mickey een leerling toestaat om ‘na de voorstelling’ via Tikkie een cola af te rekenen zegt hij snel dat hij ook wel voor al zijn vrienden een blikje zal ‘betalen’, en als Prenkie zich tijdens een les ballonnen vouwen begint uit te kleden kan dat op luid protest van een moslimmeisje rekenen, die uiteindelijk Allah aanroept om haar bij te staan.

De acteurs spelen op gewaagde manier met grensoverschrijding en plaatsvervangende schaamte. De ballonnenles van Prenkie draait uit op onbedoelde seksuele voorlichting, Mickey tast de grenzen van haar contactverbod wel heel erg af door een van de leerlingen voor een privégesprek uit te nodigen, en de algehele lulligheid van alle lesmomenten geeft je zowel buikpijn van het lachen als van het pijnlijke ongemak. Het is schitterend om te zien hoe dit treitertheater de dynamieken binnen de klas blootlegt: in de verschillende manieren waarop de leerlingen uiting geven aan hun verwarring en weerstand ontstaat net zo veel drama als op de speelvloer.

Meer dan iedere andere schoolklasvoorstelling die ik ooit gezien heb maakt Happyclappy, A School Of Life zo de onrust van het puberpubliek tot essentieel onderdeel van de voorstelling. Op extreem indirecte wijze leren Frenkie, Prenkie en Mickey hun publiek toch nog een belangrijke levensles, die wel vaker in het werk van Theater Artemis centraal staat: volwassenen hebben over het algemeen ook geen enkel idee wat ze staan te doen.

Foto: Henk Claassen