‘Ik ben 46 en ik ben klaar’, meldt Sanne Wallis de Vries aan het begin van Gut. Onrust weg, alles opgeruimd, wekelijkse yogalesjes, problemen die nogal triviaal zijn, twee kinderen en een man die ook wel klaar zijn en naar wie ze kan kijken zonder weer iets moeilijks te denken.

Dat klinkt behoorlijk uitgeblust. En geen goed fundament voor een cabaretprogramma, want dat gedijt het beste bij kommer en kwel. Maar nu ze klaar, goed en blij is en de leeftijd der middelbaren nadert, heeft Sanne Wallis de Vries alle tijd om de tobbende wereld van goede raad en nuttige tips te voorzien. Hetgeen geschiedt in Gut, haar zesde solovoorstelling en de eerste sinds acht jaar. Een anderhalf uur durende theatergrabbelton, waaruit zij alles haalt dat ze in zich heeft. Dat levert bijzonder theater op, een genot om naar te luisteren en te kijken.

Het springerige, prettig gestoorde ‘meisje’ dat zich rond de eeuwwisseling nog niet zo op haar gemak voelde in de bruisende positieve wereld, is in Gut de bruisende positivo in een wereld in verval en waarin de onderbuik nogal luid klinkt. Wallis de Vries sleept ons er doorheen met verhalen, persoonlijke herinneringen over haar afkomst, zelfspot, satire, zang, dans, een hoop fijne flauwekul, persiflages en imitaties, een denktank en een aantal tips voor de menselijke omgang. Zij geeft ons goede raad, onder meer om onderbuikgevoelens via de juiste uitgang uit het lichaam te persen.

Gut komt van Gutmensch, een term uit duistere Duitse tijden en het hedendaagse spot- en scheldwoord voor mensen ‘van de linkse kerk’ en andere ‘elites’ die zich erop voorstaan te weten wat goed voor ons is. Zo’n Gutmensch is Wallis de Vries, activist voor vluchtelingen en dus in onderbuikkringen ‘linkse kut’ genoemd. Dat zal nog wel zo blijven. Want theater is immers in diezelfde kringen een ‘linkse hobby’ en Wallis de Vries heeft bovendien een lied geschreven voor Geert, waarin ze hem vraagt of hij nog wel ergens enthousiast over kan zijn en waar zijn pijn toch vandaan komt. Maar ook onze voormalige vorstin Beatrix is een Gutmensch, tenminste zoals Wallis de Vries haar persifleert, terwijl zij zonnend op het Griekse privéstrand van haar zoon, op bekakte toon onder meer klaagt over de omgangsvormen in de politiek.

De samenhang tussen de onderdelen is wat vaag, zo die er al is. Maar alleen een kniesoor die daarover valt. Alles is perfect getimed, uitgedacht en verzorgd. Muzikaal zit Gut geweldig in elkaar dankzij haar twee begeleiders Wouter Planteijdt en Martijn Bosman. Met als meest memorabele een punknummer waarin Wallis de Vries de Britse premier Theresa May uit de onderbuik laat schreeuwen over Europa en de Brexit, een ode aan Prince en het schitterende slotnummer Down in the River to Pray, een traditionele Afro-Amerikaanse spiritual.

Met Gut levert Sanne Wallis de Vries op de valreep van het cabaretseizoen nog een topprogramma.

Foto: Anne van Zantwijk