Wat als bomen zichzelf konden beschermen? Als ze konden stoppen met ademen? Zonder nieuwe zuurstof zouden mens en dier het niet lang redden op de aarde. Bomen zouden massavernietigingswapens kunnen zijn en de mensheid kunnen dwingen hun levensstijl drastisch te veranderen.In FOREST, het nieuwe theaterspel van Emke Idema, ontwikkel je een nieuwe wereldorde met de boom als heilig middelpunt.

FOREST is het vierde werk van Idema. Met haar speltheater dwingt Idema altijd haar publiek actief deel te nemen en te filosoferen. ‘Maatschappelijke speeltuinen’, of ‘samenlevingslaboratoria’ noemt Idema haar werk. FOREST is een levensgroot gezelschapsspel voor tien spelers in de vorm van een interactief hoorspel. Idema introduceert er een wereldwijde crisis mee, die een grote gedragsverandering afdwingt. Niet mensen, maar bomen bepalen hoe de wereld eruit ziet.

De imaginaire bomencrisis is een urgent uitgangspunt met het oog op klimaatverandering en de rol van bomen bij het reduceren van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. Maar het maakproces van FOREST werd ook onderbroken door de zeer reële coronacrisis. Door de herkenbaarheid van de problemen waarop je gezamenlijk reacties probeert te verzinnen, accepteer je gemakkelijker de meer vergezochte elementen van het spel. Je bent tenslotte enigszins ervaringsdeskundig.

Hoe ga je bijvoorbeeld om met het gemis van je familie die ver weg woont en door oprukkende bomen onbereikbaar is geworden? Wat doe je om het gat te dichten dat musea achterlaten? Als je moeder niet meer geholpen kan worden in het ziekenhuis en sterft? Vragen waarvan we ons maar al te goed kunnen voorstellen hoe groot dat gemis precies zal zijn, wat de interacties met je spelgenoten des te interessanter maakt.

Vijf duo’s spelen het spel en krijgen gebeurtenissen te verwerken in het steeds dichter groeiende bos. Ieder duo heeft een beperkte hoeveelheid energie, die door al deze gebeurtenissen snel opraakt. Heb je geen energie meer, dan sterf je. Al snel wordt duidelijk dat niet elk duo de eindstreep zal halen. Gestorven duo’s keren terug als onderdeel van de natuur met een eigen perspectief en invloed op de uitkomst.

Zo dwingt Idema haar spelers elke ronde meer rekening te houden met de natuur en minder met elkaar. Onder de bomen in de buitenlucht voel je je beoordeeld door het spel, dat je dwingt om harde keuzes te maken. Moeten we onze energie eerlijk delen, of een paar designated survivors aanwijzen? Ben ik die survivor, of offer ik me op voor mijn medespelers? Zijn we op de juiste weg om de eindstreep te halen? Zijn er eigenlijk wel winnaars in dit spel?

Ondanks dat het erg moeilijk was om te overleven, raakte ik gehecht aan deze nieuwe wereldorde. Het verzinnen van oplossingen en leuke, bizarre mutaties om te kunnen overleven, prikkelt de fantasie en het plezier om na te denken over de nieuwe mogelijkheden van dit bosrijke alternatief. Het maakt ook nieuwsgierig hoe wereldleiders – die alle mitsen en maren bij elke oplossing natuurlijk paraat hebben – dit spel zouden doorlopen. Tijdens de volgende klimaattop moet FOREST zeker op de agenda.

Foto: Moons Saris