Festival Circolo, dat woensdag begon en tot vandaag duurt, gaat de theaters in! Na eerdere edities in circustenten kiest het inmiddels jaarlijkse festival er nu voor om haar voorstellingen tijdens de oneven jaren in theaterzalen te presenteren. Niet zo gek, gezien ook het circus zich in de richting van het theater ontwikkelt. Op de achtste editie is in drie verschillende theaters in Tilburg te zien welke mogelijkheden en uitdagingen de theaterzaal biedt aan de talentvolle circusmakers die het veld bestormen.

Dat een theaterzaal soms nog wennen is, is te zien in Linear van Teatime Company. Het driekoppige gezelschap maakte tot nu toe vooral voorstellingen op straat en op festivals. Ditmaal brengen ze negentien palen en paaltjes in het theater, met als letterlijk hoogtepunt de metershoge Chinese paal in het midden.

Aan enkel zijn benen cirkelt Chinese paalkunstenaar Bavo de Smedt op enkele meters hoogte om de paal heen. Maar hoe kom je weer beneden wanneer je collega’s onder je een woud aan stekelige, schots en scheve palen bouwen? En hoe houd je de tien sticks, die tussen het lichaam van jou en je medespeler ingeklemd zitten, in de lucht? Het zijn tot de verbeelding sprekende scènes waarmee De Smedt, danseres Hannah Rogerson en jongleur Pieter Visser hun disciplines samenbrengen. Vloeiend werken ze van grote naar kleinere scènes en weer terug.

De overkoepelende dramaturgie van de negentien sticks die in van alles kunnen veranderen zakt qua spanning soms in bij enkele kleinere acts die de grote lijn onderbreken. De concentratie spreekt van hun gezichten, en sommige acts voelen meer als een oefening dan als een optreden. Wanneer Rogerson triomfantelijk met vier palen aan haar handen en voeten als een giraffe over het toneel loopt, is te zien wat Teatime Company voor goud in handen heeft wanneer het nog wat aan die dramaturgie schaaft.

Human Acts (6+) is een mimische clownvoorstelling van Goos Meeuwsen en Helena Bittencourt. De twee performers hebben moeite om de spanning vast te houden, doordat losse, korte acts aan elkaar geknoopt zijn, maar een overkoepelende spanningsboog te weinig aanwezig is. We maken kennis met een stel dat elkaar verleidt en even makkelijk keihard laat vallen. Ze gaan samen op vakantie, waarbij ze elkaars waterflesje tevergeefs proberen te lenen, om ze direct weer terug te trekken. Grappig is de spiegelscène, waarin ze als elkaars spiegelbeeld proberen om de spiegel met hetzelfde doekje schoon te maken. Dat gaat natuurlijk mis, wanneer beiden het doekje vast hebben.

Human Acts laat goed zien welke uitdagingen een theater biedt ten opzichte van een tent of de straat. Een zelfgebouwd decor waarover ruzie wordt gemaakt is niet logisch in een theater, waar de technici het decor normaal gesproken opbouwen. Hetzelfde geldt voor de muziek afkomstig uit meegebrachte radio’s: het komt de akoestiek niet ten goede en is in een theaterzaal ook niet nodig, waardoor het gekonkel tussen Meeuwsen en Bittencourt hierover onlogisch voelt.

Gelukkig maakt de slapstick van Meeuwsen veel goed: met de meest bizarre gezichtsuitdrukkingen en het overtuigend vallen en tegen muren oplopen wint hij al snel de sympathie.

Met Common Ground zet met het gelijknamige gezelschap een sterk debuut neer. De zeskoppige groep studeerde samen af aan de circusacademie, waarna ze elk hun eigen weg gingen. Nu zijn ze herenigd in een spel met wel twintig in grootte variërende houten kubussen. Die schuiven ze door elkaar, over elkaar, in elkaar en uiteindelijk op elkaar, als ware het een schuifspel.

De kubussen vormen de rode draad, en vanaf daar halen ze de gekste capriolen uit: ze kruipen met zijn vijven in één kubus, springen er vanaf, zetten ze op hun hoofd zodat ze niets meer zien en ze als dominostenen over elkaar heen vallen. Zo ontstaat een conceptuele lijn die eindigt in een uitnodiging voor de toeschouwers om elkaar eveneens via de kubussen naar de overkant te helpen verplaatsen. Op die manier proberen ze uit te vinden wat publiek en circusartiesten bindt.

De weergaloze stunts staan daar letterlijk boven. Hoogtepunt vormt de indrukwekkende trapezeact, waarin Lisa Rinne alsof het niets is salto’s en schroeven om haar eigen as draait, terwijl ze hoog boven de toeschouwers zwaait. Duizelingwekkend.

Foto Common Ground: Jostijn Ligtvoet Fotografie