Genialiteit en gekte liggen dicht bij elkaar. De eerste avondvullende solovoorstelling van Stefano Keizers, Erg heel, balanceert voortdurend op de dunne grens tussen die twee. De show is qua vorm ongekend radicaal. Wie slechts een avondje onbekommerd wil lachen, kan beter wegblijven. Wie zich graag laat verrassen in het theater moet zeker gaan kijken. Maar ook diegene zal uiteindelijk de zaal vertwijfeld verlaten en zich afvragen: ben ik hier zojuist nou verschrikkelijk bij de neus genomen of zag ik een briljante voorstelling?

Stefano Keizers is de artiestennaam van Gover Meit, die een achtergrond heeft als audiovisueel kunstenaar en in 2016 de Wim Sonneveldprijs won op het Amsterdams Kleinkunst Festival. Het grote publiek kent hem vooral van zijn deelname aan het televisieprogramma De Slimste Mens, waarin hij de finale haalde.

Erg heel, onder regie van Jelle Kuiper, is te zien als één groot experiment, waarbij Keizers steeds weer probeert het publiek te ontregelen. Het begint er al mee dat hij niet zelfstandig het podium op kan komen en iemand uit de zaal hem moet komen helpen. Later worden we uitgenodigd om onze arm in de kleding van onze buurman of buurvrouw te steken en daar de boel te verkennen. Ook krijgen we de opdracht om met uitgedeelde waterpistolen op Keizers te schieten.

De show als geheel vertelt geen coherent verhaal. Dat zou ook niet passen bij het soort theater dat Keizers wil maken. Tegelijkertijd zit zijn programma vernuftig in elkaar en verwijst het op een slimme manier naar de bestaande cabarettraditie. Keizers stelt de vraag wat cabaret nu eigenlijk is. Hij betwist de rol van authenticiteit in dit genre door conventionele strategieën om echtheid te claimen op het podium te ontregelen. Hij tart zijn publiek met onbegrijpelijke voordrachten en is een meester in het creëren van ongemakkelijke situaties.

Nu is deze aanpak ook binnen het cabaret niet nieuw. Al in de jaren ’90 desoriënteerde Hans Teeuwen zijn publiek door steeds weer een ander masker op te zetten. Recenter was het Micha Wertheim die op een wat meer intellectualistische toon het genre cabaret en met name de authenticiteitsclaims daarvan bevroeg. Toch onderscheidt Keizers zich van hen: hij is in een aantal opzichten nóg radicaler, lijkt verder te gaan waar zij stopten. Dat maakt hem zonder meer een beloftevolle nieuwe maker.

Erg heel is een conceptuele voorstelling. De kern van het concept, uitvoerig toegelicht in de flyer van het programma, is de ontregeling van de verwachtingspatronen van het publiek. Keizers slaagt er grandioos in om dit te doen en toch knaagt er iets. Want is ontregelen alleen wel genoeg om een relevante voorstelling te maken? En trapt de recensent niet juist met open ogen in de val wanneer hij deze show louter om zijn experimentele karakter de hemel in prijst?

Hoe dit ook zij: deze recensent had graag nog wat meer inhoudelijke verdieping gezien, een verdere uitwerking van de prikkelende thema’s (zoals authenticiteit) waaraan Keizers’ voorstelling raakt. Pas dan zou de balans tussen genialiteit en gekte definitief doorslaan in het voordeel van de eerste.

Foto: Lotte Bronsgeest