Een van de spektakelstukken van Cultura Nova is Effraction nocturne van het Franse gezelschap Ilotopie, dat gespecialiseerd is in voorstellingen op het water. De groep heeft meer dan vijftig medewerkers, die hun kunsten vertonen van Heerlen tot Taiwan. De zilverzandgroeve Beaujean bood de gedroomde achtergrond voor een uur bijzondere beelden. Maar waar gaat het eigenlijk over?

Zandgroeve Beaujean in Heerlen bestaat uit een ruime plas met aan de overkant witte bergen zand, perfect weerspiegeld door het water. Zilverzand zelfs. Dat klinkt niet alleen romantisch, je kunt er ook nog glas van maken. Voeg daarbij een stille zwoele zomeravond met blak water en de omstandigheden waren ideaal, voor de theatermakers en het bijna duizendkoppige publiek.

Voordat de schemering valt, zien we een soort bootje met een man die de roeispanen als breipennen gebruikt. Zijn bol wol drijft op het water. Centraal in het meer drijft een eiland met een druppelvormig Google-pijltje erop en een trap naar het water, die afgekoppeld kan worden en dan dient als een soort wip. Van rechts vertrekt een stomende grasmaaier.

De muziek van Sam De Agostini bestaat uit een lyrisch pianothema waarbij steeds meer ontregelende geluidjes klinken. Later wordt door het lied ‘Lasciate mi cantare’ een verhandeling over de waarde van wetenschap geplakt.

Een man op een comfortabel ogende stoel met daarnaast een schemerlamp zakt geleidelijk het water in. Een dame in een rood mantelpak gaat met haar rolkoffer op weg en raakt kennelijk de weg kwijt. Een vrouw op een bankje onder een straatlantaarn krijgt een razendsnel groeiende zwangere buik.

Effraction nocturne (dat je kunt vertalen als nachtelijke inbraak) is een aaneenschakeling van varende beelden. Soms zijn ze agrarisch geïnspireerd. De maaiende boer gaat later ook nog zaaien en spitten en wordt herenigd met zijn drijvende kruiwagen. Maar wordt de presentatie van mooi en verrassend beeldmateriaal gestuurd door een verhaal of een idee? Ik heb het niet kunnen ontdekken.

Wat gebeurt er bijvoorbeeld op dat kennelijk belangrijke centrale eiland? Het Google-pijltje begint te draaien. Zijn we de weg kwijt? Een man gaat er staan pissen en lacht daar steeds harder bij. Waarom? Wat willen de regisseurs Julien Bonelli en Dominique Noel ons meer geven dan een visueel feestje? Misschien is het feestje wel de enige bedoeling. Vluchtig als stoom op het water.

Foto: Eléonore Rouland