‘In het theater word je even naar een andere werkelijkheid verplaatst’, zei een theatermaker die ik onlangs sprak. Het is een aspect van het theater dat tijdens de coronasluiting zo gemist is, de mogelijkheid om even ergens anders te zijn. Iedereen wil namelijk weleens een tijdje verdwijnen. De podcastwandeling De affaire gaat precies daarover. Al wandelend door Den Haag onderzoekt Firma MES de menselijke wens om los te breken uit je werkelijkheid.

In 2018 begon De affaire als een theatrale audiotour, nu is hij beschikbaar als podcast. De stem van Roos Eijmers neemt je mee door de stationsbuurt van Den Haag, voor niet-Hagenezen is er een verkorte versie die je overal kunt lopen. De stationsbuurt is een buurt met van alles wat: je begint de wandeling in een straat met strakke, intentieve stedenbouw uit de jaren ’70, en eindigt in een verstopte kloostertuin uit 1906. De diversiteit van de buurt komt goed uit de verf in de wandeling.

Het is even zoeken naar het juiste looptempo, soms is de podcast te snel of zijn er obstakels op straat waardoor ik vertraag. Gelukkig is er constant de prachtige soundscape van Michael Denny. Je kunt je looptempo afstemmen op de muziek. De routebeschrijving is heel helder, op één klein moment van verwarring na omdat een wasserette een andere naam heeft gekregen.

Eijmers heeft een prettige vertelstem, ze is rustig en stelt je op je gemak. Af en toe is ze speels en verleidelijk, ze zet de wandeling neer als een vluchtig avontuur tussen haarzelf en de wandelaar, een geheim wat ze niet verder zal vertellen. Vreemdgaan is namelijk één van de manieren om uit je werkelijkheid te breken, stelt ze. Het kan een manier zijn om te ontsnappen, een uiting van die wens om te verdwijnen uit je dagelijks leven.

In de podcast komen ook buurtbewoners aan het woord. Fragmentarisch vertellen zij over hun manieren van verdwijnen, maar ook over hoe de wereld die zij kenden verdwijnt. De buurt verandert langzaam, verschillende culturen komen en gaan. Op het Helena van Doeverenplantsoen luister ik naar een vrouw die vertelt hoe het plein steeds minder hecht en gezellig geworden is. Zij is de enige overgeblevene van een groepje actieve buren. Een stukje verderop zie ik een vrouw staan die het plein goed in de gaten houdt. Zou zij degene zijn naar wiens woorden ik nu luister? Ik besluit van niet, ze oogt te jong.

Zo smelt de podcast soms naadloos samen met de stad om je heen. Dit zijn de mooiste momenten. Daarnaast zijn de interactieve momenten sterk: soms legt Eijmers je een keuze voor. Geloof je in een vooraf bepaalde blauwdruk voor je leven? Loop dan links langs de verkeerspaaltjes. Geloof je dat het leven een reeks van toevalligheden is? Neem dan de rechterkant. Uiteindelijk zitten er geen consequenties aan die de looproute veranderen, maar de interactiviteit van de podcast met de omgeving is leuk en houdt je scherp.

De podcast onderzoekt verschillende manieren om te ontsnappen aan de werkelijkheid, midden in de stad. Dit thema wordt gekoppeld aan vreemdgaan, zelfmoord, de lichaamstaal van mensen die niet willen opvallen. Ook vraagstukken over privacy komen aan de orde. Kunnen we in deze tijd nog ‘off the grid’ gaan, met 140 vaste beveiligingscamera’s door de hele stad?

De interviews met bewoners over de veranderende wijk en de stadsgeschiedenis komen hier nog bovenop. Het zijn absoluut allemaal interessante thema’s en vraagstukken voor een stadswandeling, maar voor 45 minuten is het wat overdadig. Hoewel het genieten is om de stad op deze manier te ontdekken, blijft de rode draad lang onduidelijk.

Toch slaagt Firma MES erin om een sterk einde neer te zetten, waarin ze dichtbij de kern van het thema komen. Het laatste kwartier van de wandeling krijg je de vrijheid om je eigen route te kiezen. Eijmers probeert me langzaam te verleiden om een onbekende weg in te slaan, om altijd te blijven lopen en misschien wel helemaal te verdwijnen. De aanzwellende soundscape klinkt vol hoop.

Zo laat Firma MES je stilstaan bij het verlangen om te ontspannen aan je leven, of om ergens helemaal opnieuw te beginnen. Een andere werkelijkheid zal altijd blijven lonken, en dat idee is net zo geruststellend als verontrustend. Wat je er ook mee doet, dat verlangen mag er zijn, zo concludeert Eijmers haar verhaal.

Foto: Rob Hogeslag