Even uithijgen. De zes mannen van 155 hebben daarnet hun soort-van huisje-boompje-beestje decor opgebouwd en een paar aanstekelijke staaltjes breakdance getoond. Nu zitten ze in yogahoudingen te ademen, even tot zichzelf komen. Even weer controle krijgen. Eentje begint een toon te chanten, de anderen vallen in. En dan schuift ineens de vloer opzij.

No-nonsense hiphopcollectief 155 houdt ervan de lichamen met bewegend of onvast materieel uit te dagen. In Motors (2018) leken ze vergroeid met hun motorfietsen, in Stuk (2020) speelden ze op een spekgladde ingezeepte vloer. Ze gaan de uitdaging altijd met kamikaze-achtige energie aan. Voor Controle, een eindregie van Moniek Merkx bij Maas theater en dans in de familievoorstellingenreeks XL, hebben ze nu een vloer met daarin drie lopende banden, en daarop moeten ze zich staande zien te houden.

Die loopbanden zijn als de doordenderende tijd. 155 blijft ook niet eeuwig jong en dus kozen de inmiddels dertigers voor deze voorstelling ‘het einde van de jeugd’ als thema. De één ging op het randje van overspannenheid op vakantie maar werd geveld door een paniekaanval, de ander kocht een veel te duur huis, dat soort dingen. Maar natuurlijk wordt het bij dit collectief nooit te conceptueel, laat staan zwaar. Ze noemen zichzelf ook wel de Jiskefet van de hiphopdans en dat maken ze regelmatig waar.

Want wat kun je allemaal doen als goed op elkaar ingespeelde dansers met ille skills en een weird gevoel voor humor en die van links naar rechts of andersom rollende vloer? Spring erop met je punkbandje en speel rennend een lekker hard nummer, laat je door de loopband uitkleden zonder handen, laat je lekker groovy discodansje eruitzien alsof je aan het rolschaatsen bent. Ook al ben je midden dertig en heb je zo langzamerhand allerlei verplichtingen, waarom zou je stoppen met spelen? Spring op die loopband, ren en struikel, doe het desnoods liggend, desnoods in je onderbroek. Je zult zien dat er meer zijn zoals jij.

Met mooi camera- en montagewerk van Thomas Bos, Rein Luuring en Thomas van Kalmthout wordt nog een laagje toegevoegd. Terwijl de loopband langzaam achteruitrolt, komen de mannen, die in een rijtje achter elkaar lopen, één voor één close-up in beeld op de achterwand. Ze zwiepen hun lange haar naar achteren en zoeken al lopend de uitersten: heel mannelijk, of heel vrouwelijk bewegend. Lopend vanuit de schouders, of vanuit de heupen. De voeten breeduit plaatsend, of de enkels elkaar kruisend. Ergens op die schaal vinden ze breeduit lachend of gespeeld uitdagend in de camera blikkend hun eigen vorm.

Controle is een bomvol, speels geheel op een even speels gemonteerde soundtrack (van Tom Luuring). Soms duurt een scène wat lang, of net wat kort. Toch blijft de energie bijna de hele avond hoog en vrolijk – de gezichten van de dansers tonen regelmatig een niet te onderdrukken lach. Het premièrepubliek liet goed van zich horen. En de wat ouder wordende danserslijven? Die houden het fantastisch vol op de verraderlijke vloer. Hoe hard de band ook loopt.

Foto: Bart Grietens