De jaarlijkse kerstvoorstelling van Werkplaats Walhalla is dit jaar noodgedwongen een online theaterbeleving. Maar onder het motto ‘Amor Fati’, heb het lot lief, zitten de makers niet bij de pakken neer. Ze hebben het lot en de liefde onderwerp gemaakt, en maken gretig gebruik van de extra mogelijkheden die deze nieuwe situatie ook met zich meebrengt.

Regisseur Arlon Luijten ontpopt zich als filmregisseur en duikt zelfs even in beeld op bij deze sprookjesmusical met activistische trekjes. Zoveel is meteen duidelijk als zanger en componist Flip Noorman zich rechtstreeks tot de toeschouwer richt: ‘U moet niet zeiken, u zit lekker warm thuis, wij zitten in een kille loods’. Er zit weinig anders op dan muziek te maken om het warm te krijgen.

In het folkrockachtige eerste nummer wordt de liefde geboren uit het schuim van de zee. Maar naast Amor (verleidelijk gespeeld door Sky Lemmer) ook Fati (een heerlijk plagerige rol van Harriët Stroet). Als een poppenspeler (Alexander Brouwer) Amor ziet, slaat meteen de vonk over, maar de poppenspeler moet leren dat bij Amor ook Fati hoort.

‘Elk sprookje loopt slecht af, als je maar lang genoeg doorvertelt’, zegt Fati tegen de poppenspeler. Met satanisch genoegen bespot zij niet alleen het lot van artiesten, maar fileert ook elk sprookje. Het sprookje van Hans en Grietje is bijvoorbeeld niks meer dan het aloude verhaal over kannibalisme en kindermisbruik. Amor geeft Fati gelijk en werpt de poppenspeler voor de voeten: ‘Jij bent een heel vies mannetje met hele vieze verhalen voor kinderen.’

De liefdesbubbel spat vrijwel meteen uiteen en de poppenspeler tracht een eigen Amor te maken, maar hun dans is een eenzame. Pas als hij op de puinhopen van stukgeschoten poppen accepteert dat Amor en Fati onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, volgt de reprise van het openingslied. Wat oorspronkelijk een wagenspel in de loods had moeten zijn, wordt nu vormgegeven door de verteller (Noorman) die door de camera van scène naar scène wordt gevolgd, waarbij het soulvolle ‘Als zij het is’ transformeert in een folkliedje rondom een knisperend kampvuur.

In ‘het reinigingsritueel’ is er echter ook een vrolijke sea shanty over de bullshit-banen die we allemaal hebben: ‘We dragen allemaal ons steentje bij, we dragen allemaal water naar de zee.’ We maakten van Amor en Fati goden, verklaarden ze daarna met Nietzsche dood. Maar beiden zijn geen god en niet dood, wij, de mensen ‘vergaten bescheiden te zijn, meer niet’.

Hier, en in de vele verwijzingen naar actuele wereldproblemen als klimaatverandering, fake news, complottheorieën en grenzeloos egoïsme, raakt de voorstelling aan het meerjarige Ring of Resilience dat Luijten voor de Rotterdamse Operadagen maakte. Ook in Amor Fati lopen verschillende muziekstijlen en genres in elkaar over, en is een interactief element ingebouwd, nu in de vorm van games die tijdens de voorstelling gespeeld worden.

Totdat ook hier het lot toesloeg, en een onverwachte software upgrade dit niet mogelijk maakte. Een teleurstelling voor de makers, maar ook hier geldt: omarm het lot. Want beide spellen voegen weinig toe. In de eerste moet je alles wat je in je bubbel hebt geplaatst beschermen tegen onvermijdelijke aanvallen van buitenaf, in de tweede, een aandoenlijk ouderwetst schietspel, moet je juist de liefdesbubbels kapotschieten.

Nu kan dat achteraf, maar zelfs als de games wel live gespeeld hadden kunnen worden, echt interactief zijn ze niet. Of je nu wanhopig je bubbels probeert te beschermen of juist geen van Amors bubbels wil raken, het maakt voor het vervolg van de voorstelling niet uit. Dit raakt weliswaar de kern van de voorstelling, aan het lot is geen ontsnappen mogelijk, maar echt spannend kan het samenvoegen van spel en voorstelling pas worden als het spelen van een game de plot beïnvloedt.

Vooral door het sterke spel, de grote variatie in muziekstijlen en de uitdagende vormgeving waar visuele elementen uit de games terugkeren, overtuigt deze online ervaring. Het stelt de vraag of wij wel terug naar hoe het was, terug naar normaal, moeten willen. Of maken we juist nu gebruik van de kans om te kijken wat we weer wakker willen kussen?

Foto: Still, Korrel Film