Hij knijpt in het vlees van Othello die uitgestrekt en half ontbloot op een tafel ligt. Jago is een vlotte masseur die terwijl hij het lichaam van Othello ontspant via diens oren het gif van de jaloezie inbabbelt.

Deze mise-en-scène is een van de treffende vondsten die de Poolse regisseur Krzystof Warlikowski in zijn vijfenhalf uur durende voorstelling African tales de weinige toeschouwers in de Rabozaal van de Amsterdamse Stadschouwburg voorschotelt.

Hoewel de titel anders doet vermoeden gaat African tales niet over Afrika, maar staat ze voor een wereld waaruit het leven is verdwenen, waar de hoop ver te zoeken is. In een rechthoekig decor waarvan de voorste, doorzichtige wand van voor naar achter kan worden geschoven, laat Warlikowski een groep uitmuntende acteurs scènes uit Koning Lear, Othello en De koopman van Venetië spelen. Warlikowski heeft zijn keuze laten bepalen door de crises waarin de mens vroeg of laat terechtkomt: Lear met zijn dochters, Othello met zijn vrouw en Shylock met zijn pondje vlees.

Maar de teksten zijn niet rechtstreeks overgenomen van Shakespeare. Ze zijn bewerkt en hier en daar geactualiseerd dankzij de inbreng van Coetzee, Eldridge Cleaver en de Libanees-Canadese schrijver Wajdi Mouawad. De laatste schreef een aantal nieuwe monologen voor de vrouwen in deze collage: Cordelia, Desdemona en Portia. Monologen die in de verschillende delen door de betreffende actrices aangrijpend worden gespeeld.

Behalve de thematiek wordt een rode draad ook gevormd doordat de mannelijke hoofdrollen alle worden gespeeld door Adam Ferency, een grootheid in Polen. Een kleine, al wat oudere acteur met een geblokt lijf, die in zijn spel tot grote hoogten stijgt. Ferency trekt in het begin al alle aandacht naar zich toe als hij de rol van Shylock speelt als slager en met een scherp mes een rauw stuk vlees in stukken snijdt terwijl hij met Antonio de voorwaarden voor de door hem te verstrekken lening bespreekt. Ook onvergetelijk.

Als Othello komt hij op met een zwart gezicht en gekleed in militair uniform. Als Lear is hij eerst blind en heeft hij later een laryngectomie gehad (verwijdering van het strottenhoofd bij keelkanker) en ligt hij drie kwartier roerloos in een bed terwijl Cordelia haar onvermogen hem te verzorgen over hem uitstort. Dezelfde Cordelia die hij in de eerste scène bij haar strot greep toen ze hem de waarheid had verteld.

Zo viel er veel te genieten in deze Afrikaanse vertellingen die helaas, helaas door veel te weinig toeschouwers werden bijgewoond. Dat moet beter want het zou zonde zijn als we deze kwaliteit aan buitenlandse voorstellingen niet meer bij ons kunnen laten zien.

(foto: Opowiesci)