Coproduceren met acteurs, een dubbele cast voor het geval een van de spelers gaat kuchen of een productie zo maken dat ook één in plaats van vijf acteurs de voorstelling kan spelen. Theater produceren was nog nooit zo ingewikkeld. Wat staat er volgend seizoen alsnog op het programma van de grootste gezelschappen en producenten? 

Angst en onzekerheid zijn de belangrijkste regisseurs op dit moment. Veel producenten en gezelschappen trokken voorstellingen terug en stelden die een jaar uit. Maar toch wordt er ook wel nieuw werk geproduceerd, zij het veel minder dan gebruikelijk. Voornemens voor de tweede helft van het seizoen zijn omgeven door onzekerheid. Menigeen vraagt zich af wat het publiek gaat doen. De Nationale Theaterkassa meldde onlangs dat zeventig procent van hun klanten pas weer naar het theater wil als er een vaccin is.

Opvallend is dat er komend seizoen meerdere seriebespelingen in theaters zijn, onder meer van Oostpool en Club Guy & Roni. Dit werd mogelijk omdat er gaten ontstonden in de programmering bij schouwburgen. Daarnaast worden voorstellingen die aanvankelijk bedoeld waren voor de kleine zaal nu soms in de grote zaal gespeeld vanwege de verminderde capaciteit. Ook worden diverse voorstellingen twee keer op een avond gespeeld. De flexibiliteit bij het produceren is enorm. Zo meldt Arjen Stuurman dat Liefdesles van Koos Terpstra alleen gemaakt kon worden als de acteurs zelf ook financieel risico zouden nemen. Bij het Noord Nederlands Toneel wordt een Tsjechov gemaakt met vijf acteurs, maar als er ziekte ontstaat bij de cast kan de voorstelling ook door één acteur gespeeld worden.

Het overzicht hieronder is het resultaat van een rondgang die Theaterkrant maakte langs de grootste theaterproducenten en -gezelschappen en is verre van volledig, maar geeft wel een goede indruk van wat er komen gaat. Alle geraadpleegde partijen benadrukken dat de programmering tot de kerst min of meer vaststaat, maar dat voorstellingen in 2021 onder voorbehoud zijn. Speellijsten zijn op websites nog maar weinig te vinden omdat veel theaters nog niet weten wanneer zij starten met kaartverkoop.

Het Nationale Theater
Tot aan de kerstperiode spelen onder de noemer Het Nationale Theater speelt altijd veertien kleinschalige voorstellingen die voornamelijk in Den Haag te zien zijn, waaronder U bent mijn moeder van Rik Paul van Mulligen en Every Brilliant Thing van Duncan McMIllan dat beurtelings wordt gespeeld door Tamar van den Dop en Bram Suiker. Aan deze reeks worden nog twee nieuwe voorstellingen toegevoegd van Eline Arbo en Eric de Vroedt waarvan de titels nog niet bekend zijn. Vanaf september t/m april loopt de herneming van Citizen K, een coproductie met Sadettin K (nieuwe naam van Trouble Man). In december gaat de samenwerking Nieuws in première en daarna op tournee. Verder is er een herneming voorzien van Language van Vanja Rukavina.

Het Zuidelijk Toneel
Het Tilburgse gezelschap toert met drie producties tot aan de kerst. Radman is een coproductie met Schippers&VanGucht waar de bezoekers in een enorm reuzenrad met koptelefoon en toneelkijker gaan speuren naar het verhaal. De samenwerking met Artemis en hetpaleis wordt voortgezet in een familieproductie van Jetse Batelaan, Een voorstelling in z’n achteruit. In Casting “The Pass” over #MeToo, machtsmisbruik en moraal, onderzoekt regisseur Bram Jansen met acteurs Jord Knotter en Gerardjan Rijnders de relatie tussen dader en slachtoffer. Voor 2021 zijn vijf producties voorzien. Theo Maassen speelt in regie van Martijn Bouwman Fascist worden naar een boek van de Italiaanse schrijfster en politiek activiste Michela Murgia. Op dit moment zijn alleen twee try-outs in Eindhoven gepland in januari. De vrouw die de honden eten gaf over de vrouw van Marc Dutroux met actrice Marie-Louise Stheins speelt in april en mei. Elsie de Brauw speelt in april en mei Instead of Heroes een keur aan belangrijke vrouwen: van Dolly Parton, Hannah Arendt tot Rosa Parks. De tekst van diverse auteurs staat onder redactie van Joachim Robbrecht, regie van Sarah Moeremans. De Bastaard van Rashif El Kaoui en Ahmet Polat toert ook in april en mei. Sartre & De Beauvoir met Frank Focketyn en Sien Eggers in regie van Stefaan van Brabandt speelt voorzover nu bekend alleen in Antwerpen en Eindhoven.

Hummelinck Stuurman
Tot de kerstperiode brengt de vrije producent twee producties. Liefdesles is de opvolger van Hartstocht, geschreven door Nhung Dam en Koos Terpstra die ook regisseert. Daarna volgt Meneer Green met Bram van der Vlugt in regie van Bruun Kuijt. In 2021 komt Bonita Avenue in de theaters, naar het boek van Peter Buwalda met onder meer Hajo Bruins en Oda Spelbos in regie van Hanneke Braam. Stefan de Walle en Carine Crutzen spelen Gif van Lot Vekemans in regie van Johan Doesburg. Een man een man komt terug met Pierre Bokma en Peter Blok die de rol van Kees Prins overneemt. Kees Hulst en Esther Scheldwacht hernemen Laatste Paar Dagen. Deze laatste twee producties worden twee keer op een avond gespeeld.

Internationaal Theater Amsterdam
De programmering van ’s lands grootste gezelschap wordt 18 augustus bekend gemaakt.

Noord Nederlands Toneel
Liliane Brakema debuteert in de grote zaal met Oom Wanja dat op 3 oktober in première gaat, waarna een tournee volgt. Club Guy & Roni + Slagwerk Den Haag + Tomoko Mukaiyama gaan op 23 oktober met Swan Lake in première en spelen vervolgens telkens een week lang in Rotterdam, Enschede, Eindhoven, Utrecht, Den Haag en Amsterdam (ov). Monte Verita in regie van Eline Arbo beleeft op 6 februari zijn première en toert t/m 20 maart. Op 20 maart is de première van een grootschalige productie van Schauspiel Hannover + NITE, ofwel Noord Nederlands Toneel + Club Guy & Roni + Asko|Schönberg + Slagwerk Den Haag. Zij spelen Bitch, I’m a Goddess, a.k.a. Bacchanten en gaan ook toeren.

Orkater
More Dogs dat vorig jaar in coproductie met Orkater debuteerde met Zeitgeber, komt in september met Real boys. Geert Lageveen en Leopold Witte bewerken De Pest van Albert Camus en spelen dit samen met Manoushka Zeegelaar Breeveld en Erik van der Horst in regie van Belle van Heerikhuizen onder de veelzeggende titel Alles komt goed. Première op 2 oktober, daarna op tournee. Voor 2021 staat vooralsnog alleen Gliphoeve gepland, de opvolger van Woiski versus Woiski, in coproductie met het Bijlmerparktheater. Te zien van 3 maart t/m 15 mei.

Theatergroep Suburbia
Vanaf begin oktober is Een goed jaar van Peer Wittebols in regie van Rob Ligthert te zien in de grote zalen.

Theater Rotterdam
Tracks is een serie theatrale routes door de Rotterdamse theaters met een aantal vaste makers van Theater Rotterdam, in regie van Alida Dors. Daarnaast zijn er tot de kerst tourneevoorstellingen van onder meer Wunderbaum met Work Harder, Marjolijn van Heemstra met Voyagers en Boogaerdt & Van der Schoot met Antibodies. Urland speelt in Tracks, maar gaat ook met eigen voorstellingen op andere plekken spelen. Het productiehuis presenteert werk van Khadija El Kharraz Alami en Zarah Bracht dat ook op tournee gaat. In 2021 volgen Riot van Alida Dors, Eternity van Davy Pieters en Verdriet is het ding met veren met Jacob Derwig in regie van Erik Whien. Deze drie producties gaan ook reizen.

Theater Utrecht
Zwarte Lente is een fysieke voorstelling van regisseur Espen Hjort over liefdesverdriet, afscheid en het einde van de natuur, speelperiode 30 september t/m 14 november. Quake in samenwerking met DOX is een regie van Casper Vandeputte, een muzikale (dans)voorstelling van aanstormende multitalenten. Te zien van 14 oktober t/m 19 december. Koliek is een tekst van Rainald Maria Goetz in regie van Thibaud Delpeut, een solo van Titus Muizelaar die de tekst ook vertaalde. Première is 31 oktober 2020 in De Paardenkathedraal, later ook te zien in Stadsschouwburg Utrecht. Naomi Velissariou maakt samen met Joost Maaskant Pain Against Fear, de afsluiting van het drieluik Permanent Destruction. Première op 20 november in De Paardenkathedraal, daarna tournee in zalen en langs festivals. Daarnaast is Theater Utrecht coproducent van Saman Amini’s voorstelling Onvoorspelbaar Verleden, te zien van 23 september t/m 17 december. Immens met Vincent van der Valk en een zangkoor wordt hernomen.

Toneelgroep Maastricht
Peachez met Porgy Franssen en Maartje van de Wetering wordt hernomen. Jungfrau met Wim Opbrouck en Wilfried de Jong komt alsnog uit en speelt vanaf oktober. Beide voorstellingen worden twee keer per avond gespeeld. Plannen voor 2021 maakt het gezelschap later bekend.

Toneelgroep Oostpool
Tot de kerst toert Oostpool met twee producties: Skylight, een tekst van David Hare in regie van Jeroen De Man, première 4 september, en Laura H. naar het boek van Thomas Rueb, bewerkt door Anoek Nuyens in regie van Nina Spijkers, première 7 oktober. De voorgenomen productie De geschiedenis van geweld van Marcus Azzini is vervallen. In 2021 volgt een herneming van People, Places & Things.

Toneelschuur Producties
Op 20 oktober is de première van Drie Zusters in regie van Eline Arbo met onder meer Diewertje Dir, Keja Klaasje Kwestro en Sarah Janneh. In maart regisseert Abdel Daoudi Antigone in bewerking van Abdelkader Benali met in de titelrol Nora El Koussour. Steef de Jong maakt in mei een groots opgezette muziektheatervoorstelling, Eine Nacht in Venedig, die alleen in Haarlem is te zien. Toneelschuur is daarnaast coproducent van Safe Space van Abke Haring dat in december in première gaat.

Via Rudolphi
Met dertien producties is Via Rudolphi ook komend seizoen weer een van de grootste leveranciers van producties voor de vlakke vloer. Tot aan de kerstperiode komen onder meer de volgende voorstellingen: Desiree met René van ’t Hof, Bram Coopmans en Nimue Walraven, tekst van Magne van den Berg, regie Paul Knieriem; Het Debuut, de ITS 2020 on tour; Mama Marlene van Eva Marie de Waal en Sophie van Winden; Aardappelbloed van Emma Lesuis en Of ja van Eva Line de Boer & Elly Scheele in coproductie met Het Zuidelijk Toneel. In 2021 volgen SU Talks met Nina en Bodil de la Parra en De Reiziger van Beer theaterproducties met René Groothof en Leny Breederveld. Nicole Beutler brengt Our House Is On Fire. George en Eran worden racisten krijgt een herneming in de grote zaal.

Foto: Titus Muizelaar speelt in oktober de monoloog Koliek, bij Theater Utrecht