Het Beatrix Theater in Utrecht gaat vanavond niet open. Als gevolg van de coronamaatregelen is TINA – De Tina Turner Musical voorlopig geannuleerd. Dat betekent dat ook volgspotter Anniek Brederveld vanavond thuisblijft.

Ruim een maand na de Nederlandse première viel op 12 maart voorlopig alweer het doek voor TINA – De Tina Turner Musical van Stage Entertainment. Sindsdien houdt het theater in verband met de coronamaatregelen de deuren gesloten, waardoor onder andere Anniek Brederveld (1996) niet meer achter de volgspot zit.

Brederveld is inmiddels ruim drie jaar aan het Utrechtse theater verbonden, aanvankelijk als stagiaire lichttechniek bij The Bodyguard, en vervolgens kwam ze in vaste dienst ‘op de volgspot’ terecht bij Mamma Mia en TINA. Als volgspotter zit Brederveld tijdens de show op de ‘spotbrug’, een smalle brug op ongeveer veertien meter hoog boven de hoofden van het publiek. Vanuit daar bedient ze tijdens de voorstelling een van de drie volgspots.

Meestal wordt ze dan om 5 uur ’s middags al in het theater verwacht. Maar eenmaal per week hebben ze een technische dag. Dan beginnen ze met de hele techniekploeg – dus ongeveer met z’n vijftienen – om al om 1 uur ’s middags en gaan ze ‘allerlei probleempjes’ oplossen die ze de voorbije week zijn tegengekomen. ‘Dat varieert van lampen schoonspuiten omdat er veel stof in terecht gekomen is, tot decorstukken die opnieuw geverfd moeten worden omdat ze beschadigd zijn.’

Om 5 uur doen de lichttechnici de dagelijkse Rig Check. ‘Dat houdt in dat we alle lampen controleren of ze het doen, of ze in de goede stand staan en of ze bewegen zoals het hoort.’ Op die manier lopen ze in ongeveer drie kwartier alle lichtstanden van de voorstelling, die normaal zo’n tweeënhalf uur duurt, door.

Na de Rig Check volgt de ZERO: daarin wordt gecontroleerd of alles wat automatisch beweegt op het podium goed functioneert. ‘We hebben bijvoorbeeld muren die tijdens de voorstelling vanuit de kelder het toneel op komen. We kijken of dat soepel gaat, of je niets hoort wat je niet zou moeten horen en natuurlijk of het veilig is.’ Dat duurt zo’n twintig tot dertig minuten, en in die tijd mag er vanwege de veiligheid niemand op het toneel staan.

‘De rest van de crew gaat dan pre-setten, dat wil zeggen dat we alles klaarzetten voor de eerste akte.’ Op dat moment doet Brederveld ook alvast de stekkers van de volgspots in het stopcontact. ‘Dat doe je ruim een uur voor de voorstelling. Het is beter voor de spot om die rustig warm te laten worden.’ Daarna gaan cast en crew gezamenlijk eten in de artiestenfoyer van het theater.

Rond half acht gaat iedereen weer richting zaal om zich voor te bereiden. ‘Dan is er nog een “tienvoortje”, om tien voor acht, waarin we nog wat dingen doorspreken en bijvoorbeeld ook de kinderen die op die avond meespelen even worden voorgesteld.’ Dan gaat iedereen naar zijn plek en openen de zaaldeuren.

Brederveld zit tijdens de voorstelling op de spotbrug en bedient vanuit daar een van de drie volgspots. Het Beatrix Theater heeft sinds kort nieuwe spots: die hebben LED-licht en zijn dus relatief zuinig, en bovendien wegen ze maar 59 kilo. ‘Fysiek is het niet zwaar. Je zit lekker op een stoel en bedient met je handen die spot.’

Omdat ze zo hoog zit, heeft ze tijdens de voorstelling wel een speciaal tuigje aan. Zodoende zit ze gezekerd aan een ijzeren draad, zodat ze tijdens het volgspotten niet naar voren de zaal in kan vallen. Ook kan ze daardoor in geval van nood zo snel mogelijk de spotbrug verlaten. ‘Stel dat er brand uitbreekt op de spotbrug, dan moeten we naar beneden kunnen abseilen.’ Dat abseilen, en welke vluchtroute ze dan vervolgens moet nemen, wordt elk half jaar uitgebreid geoefend.

Gedurende de voorstelling volgt ze een lijst waar precies op staat wat ze wanneer moet doen. ‘Tijdens de opstart van de show is er voor elke volgspot een lijst gemaakt waarop staat wie je in welke scène moet volgen en hoe groot de spot de moet zijn. Soms is dat alleen van buik tot hoofd, soms het hele lichaam.’

Het is vooral een kwestie van goed concentreren, zegt Brederveld. ‘In het weekend heb je een dubbele show, dus op zondag ben je dan weleens helemaal gebroken. Het is me weleens gebeurd dat ik dan per ongeluk de verkeerde speler volg. Bij Mamma Mia hadden we ook verschillende kleurenfilters die we tijdens de voorstelling steeds moesten wisselen. Toen is het weleens gebeurd dat ik de verkeerde filter erin had gedaan en een speler ineens helemaal paars was.’

Het is ook extra opletten als rollen worden overgenomen door de understudies. ‘Die maken vaak net weer andere bewegingen dan de oorspronkelijke cast: ze lopen sneller of maken kleinere stapjes. Je moet eigenlijk voortdurend anticiperen. Een goede volgspotter is iemand die perfectionistisch is en goed geconcentreerd kan blijven.’ Na de voorstelling trekt ze de stekker uit de volgspot, ruimt het tuigje weer op en verlaat rond kwart voor twaalf het theater.

Behalve volgspotter werkt Brederveld soms ook als troubleshooter bij het theater. Als er bijvoorbeeld iets fout gaat met het licht, dan moet ze dat zo snel mogelijk, tijdens de voorstelling, proberen op te lossen. ‘Ik probeer op zoveel mogelijk verschillende plekken inzetbaar te zijn. Dat is ook leuk voor de afwisseling. Ondanks dat je elke avond dezelfde show draait, is het werk dan toch elke dag weer anders.’

Voorlopig is er helaas geen sprake van afwisseling, de voorstelling ligt al sinds halverwege maart stil en er is nog geen zicht op een mogelijke doorstart. Wel is het theater helemaal aangepast op de anderhalvemetermaatregelen, dus zodra het theater binnen die beperkingen weer helemaal open mag, gaat de voorstelling van weer van start. Dat kan volgens Brederveld niet snel genoeg zijn. ‘Iedereen wordt gek thuis’, besluit ze vrolijk.