‘Theater voor Keti Koti’ wordt een landelijke theatermanifestatie, waarbij theaters en kunstinstellingen in heel Nederland programma’s bundelen rond de afschaffing van de slavernij. De afgelopen jaren presenteerden verschillende theaters al programma’s rondom Keti Koti, vanaf dit jaar gebeurt dit op grotere schaal en onder een nieuwe gezamenlijke stichting.

Ieder jaar op 30 juni en 1 juli zullen theatermakers door heel Nederland op verschillende podia verhalen vertellen die reflecteren op Keti Koti (‘verbroken ketenen’) en de weerslag daarvan op  onze samenleving van vandaag. Op 1 juli 1863 werd de slavernij bij wet afgeschaft in de toenmalige Nederlandse koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen. In Nederlands-Indië lag dat officiële moment een paar jaar eerder rond 1860. ‘Theater voor Keti Koti’ wil beide gebeurtenissen herdenken en vieren.

In 2018 organiseerden de Veenfabriek (Phi Nguyen en Joeri Vos), Het Nationale Theater (Romana Vrede) en Songs of Freedom een eerste kleine editie van ‘Theater voor Keti Koti’, dat in 2019 en 2020 verder uitgebouwd werd. Een werkgroep gaat hun initiatief nu verder verankeren in het culturele landschap. Belangrijk signaal waren de Black Lives Matter-manifestaties van afgelopen zomer, ‘waarbij jong en oud, alle kleuren en (seksuele) oriëntaties demonstreerden tegen het onrecht van discriminatie en de onderliggende systemen, ook in Nederland’. De stichting wil ruimte geven aan nieuwe verhalen en theatraal onderzoek, historisch materiaal en het optekenen van de orale geschiedenis.

De plannen tonen veel overeenkomsten met Theater Na de Dam, dat jaarlijks na dodenherdenking voorstellingen programmeert rondom de Tweede Wereldoorlog. In de werkgroep van de stichting zitten ook Theater Na de Dam-medewerkers, zoals Jaïr Stranders en Hanna Timmers. Andere leden zijn Marisa Monsanto (Monsanto Mission Management), Otmar Watson (Untold), Ira Kip (Kip Republic), Esmée Begemann (Theatermaker, Indisch Herinneringscentrum), Joeri Vos (Veenfabriek), Kiki Rosingh (Frascati), José Tojo (Stichting Kula Skoro), Carla Mohammed (Comité 30 juni – 1 juli Tilburg), Gordon Cruden (CruDon Poductions & NiNsee), Martijn Westerop (Het Nationale Theater), Maureen de Jong (’t kleinkookbedrijf) en Damani Leidsman.

Het volledige programma van Theater voor Keti Koti van dit jaar wordt in juni via een nieuwe website bekend gemaakt. Het Nationale Theater organiseert in ieder geval de theatrale stadswandeling ‘Den Haag en Slavernij’, de voorstelling Koken voor Tjampakka (met de Veenfabriek), de talkshow Tijd zal ons leren van Romana Vrede en OTION en de Keti Koti Tafels.

Instellingen die zelf geen programma hebben, kunnen meedoen met het programma dat Theater voor Keti Koti in samenwerking met Het Nationale Theater aanbiedt. De theatertekst Kraspoekol, of de slavernij van Dirk van Hogendorp uit 1880 kan als theatrale lezing worden opgevoerd of samen in groepsverband worden gelezen. Dit stuk werd lang gezien als wit artistiek verzet tegen de slavernij, maar wordt nu kritisch tegen het licht gehouden.

Foto: Koken voor Tjampakka van de Veenfabriek