Het grootste deel van de beschikbare twee miljoen euro die de Tweede Kamer dit jaar vrijmaakt voor de verbetering van de positie van kunstenaars op de arbeidsmarkt kan het beste worden besteed aan maatregelen die het ondernemerschap in de culturele sector ondersteunen. Dat schrijft de Raad voor Cultuur op 11 april in zijn adviesrapport aan minister Bussemaker.

Minister Bussemaker (OCW) verzocht begin dit jaar de Raad voor Cultuur haar te adviseren over de besteding van deze extra twee miljoen euro. Ook vroeg zij de raad de tientallen brieven die de culturele sector haar als reactie op dit vrijgekomen bedrag stuurde mee te nemen. De meeste brieven bevestigen de knelpunten die de raad en de SER in de arbeidsmarktverkenning van januari 2016 signaleerde, schrijft de raad.

De raad kiest in zijn advies voor drie thema’s die met een eenmalige financiële bijdrage verbeteringen voor de korte en lange termijn mogelijk kunnen maken: ondernemerschap, beloning en zekerheid, en marktpositie.

Ondernemerschap

De raad adviseert acht ton tot een miljoen euro te besteden aan maatregelen die ondernemerschap bij zzp’ers en kleine ondernemers bevorderen. Met dit geld kan een infrastructuur worden onderzocht en ontwikkeld die begeleiding biedt bij investeringsaanvragen. Ook kunnen een of meerdere fondsen worden aangevuld die laagdrempelige, laagrentende leningen en/of microkredieten verstrekken. Tevens stelt de raad voor om proeftuinen in te richten die nieuwe verdienmodellen in de culturele sector onderzoeken en testen.

Beloning en zekerheid

De raad adviseert een code te ontwikkelen voor goed werk- en opdrachtgeverschap, en om richtlijnen voor honoraria op te stellen in de deelsectoren die dit nog niet hebben. De raad trekt zes ton uit voor het maken van tariefafspraken tussen kunstenaars en musea. OCW en Sociale Zaken kunnen samen alternatieve verzekeringsopties voor zzp’ers in de culturele sector onderzoeken, om te voorkomen dat zij onverzekerd zijn voor ziekte of arbeidsongeschiktheid. Ook kan het ministerie fiscale regelingen onderzoeken om te bezien met welke maatregelen zzp’ers in de culturele sector uit de wind kunnen blijven.

Marktpositie

De raad wil de vorming van collectieve initiatieven stimuleren om versnippering in de culturele sector tegen te gaan. Voor maatregelen die gericht zijn op onderzoek, impresario’s en experiment stelt de raad voor om tussen de een en drie ton per maatregel te reserveren.

Met dit advies is het debat over de arbeidsmarkt in de culturele sector zeker nog niet ten einde, benadrukt de raad. Hij moedigt werkgevers en werknemers, brancheorganisaties, collectieven en kunstenaars aan om met elkaar in dialoog te blijven over maatregelen en initiatieven die knelpunten op de arbeidsmarkt kunnen wegnemen. De Raad voor Cultuur en de SER zullen hier ook gezamenlijk aan blijven werken.