Na de bezuinigingen in de cultuursector zijn de directies van de Nederlandse podia pragmatischer en efficiënter gaan werken, zonder concessies te doen aan de artistieke kwaliteit. Dit blijkt uit een inventarisatie die UvA-econoom Alexander Alexiev deed onder managers van schouwburgen en concertzalen in Nederland. 

In een enquête (zomer 2016) van Alexiev gaven podiummanagers aan dat hun taak sinds de bezuinigingen een stuk lastiger geworden is. Ze ervaren bijvoorbeeld een grote druk om nieuwe manieren van artistieke inhoud te verkennen, en tegelijkertijd financiële stabiliteit te garanderen. Tegelijkertijd zijn ze zelf optimistisch over de kracht van hun organisatie om alle spanningen te lijf te gaan.

Om meer/weer controle te krijgen, zijn podia hun structuren en processen beter gaan integreren. 58% geeft in de enquête aan nu structureel gebruik te maken van afdelingsoverstijgende commissies, tegenover 25% in 2012. Belangrijke kwesties voor de organisatie worden steeds vaker in gezamenlijkheid besproken door afdelingen als Financiën, Programmering en Marketing, terwijl die voorheen veel meer los van elkaar te werk gingen. De langetermijnstrategieën en de werkstrategieën worden nu bij 65% van de podia in gezamenlijkheid afgestemd, en cruciale financiële zaken, zoals de investeringsbegroting, bij 52% van de podia. Zelfs artistiek-inhoudelijke kwesties rondom nieuwe producties en de programmering worden bij 51% van de podia in een breder verband intern besproken.

Naast een toename in interne samenwerking, is er ook een duidelijke toename te zien in externe samenwerking. Alexiev: ‘We zien een explosie van samenwerkingsverbanden en strategische allianties. Maar liefst 82% van de podia is tegenwoordig onderdeel van zo’n samenwerking, tegenover 37% in 2012.

Uit de vragenlijst van Alexiev blijkt tevens dat negen van de tien Nederlandse podia managers in dienst hebben die een managementopleiding of -training hebben gevolgd.

‘De podia zijn erin geslaagd als solide, strakke organisaties uit de crisis te komen’, concludeert Alexiev. Al houdt hij rekening met de mogelijkheid dat producenten een andere kijk op deze ontwikkelingen hebben. Hij werkt nu aan een onderzoek over hun tevredenheid rondom de eerlijkheid en efficiëntie van de samenwerking met de podia. ‘Je krijgt pas een duidelijk beeld als je de hele sector in kaart brengt.’